قریه‌ای در ولسوالی جاغوری ولایت غزنی
مؤلف: محمدحسین فیاض
جلد اول، ویراست دوم
ابروشو قریه‌ای در ولسوالی جاغوری از توابع ولایت غزنی است. این قریه از شرق به قریۀ سیاه‌زمین، از غرب به قریه‌های چاکه، رِیخِی و زوارُو، از جنوب به کوه‌های سر قول جاله و از شمال به قریۀ پشت‌چوب محدود می‌شود. اُبرُوشُو با سَنگماشَه مرکز ولسوالی، حدود ۱۰ کیلومتر فاصله دارد.
ابروشو احتمالاً در اصل، «آبِ روشن» بوده است و در محاورات مردم به اُبرُوشان و اُبرُوشُو تبدیل شده است. اهالی قریه حدود هشتاد درصد از شاخۀ خوشه و بقیه از شاخۀ اُوقی و هردو از اولاد آته، یکی از چهار دسته در جاغوری هستند (کیانی، 1398). اُبرُوشُو با آغیل‌های زیرمجموعه‌اش 108 خانوار دارد و در حساب کلان‌تر، قریۀ چاکه هم جزء اُبرُوشو به شمار می‌رود که در آن صورت، 150 خانوار خواهد شد (مهاجر، 1398).
اُبرُوشو، یک مسجد، یک لیسۀ پسرانه، یک لیسۀ دخترانه و یک کلینیک دارد. البته مجموع قریه‌های اُبرُوشو، سیازمین، پشت‌چوب، چاکه، کته‌بید (میانه‌دَنگ) و چهل باغتوی اوقی از این لیسه‌ها استفاده می‌کنند. لیسۀ پسرانه را در سال 1366 ش فاضل کیانی با همکاری مردم و سازمان نهضت اسلامی افغانستان در قریۀ چاکه تأسیس کرد. در سال 1369 ش مدیریت و حمایت مالی این لیسه به مؤسسۀ شهدا به سرپرستی سیما سمر سپرده شد و با تشکیل حکومت جدید، لیسه زیر پوشش وزارت معارف قرار گرفت. مکتب دخترانه در سال 1372 ش تشکیل شد. ساختمان نو لیسۀ مشترک پسرانه و دخترانه در سال 1388 ش با کمک مالی مؤسسۀ GRSP و کمک‌های مالی مردم ساخته شده است. البته ساختمان جدید مکتب دخترانه از طرف وزارت معارف و با تلاش‌های حسن رضا یوسفی، نمایندۀ شورای ولایتی و با بودجۀ کشور هند از بهار سال 1396 ش تا کنون (1398 ش) در حال ساخت است. کلینیک قریه در سال 1396 ش با کمک مالی همبستگی ملی ساخته شده است (کیانی، ۱۳۹۸؛ مهاجر، 1398؛ رادیو پیام جوان جاغوری، ۱۳۹۶).
آب زراعتی قریه از رودخانه و آب خوردن مردم از چشمه‌ها تأمین می‌شود. زمین اُبرُوشو برای کِشت انواع دانه‌جات و سبزیجات مانند گندم (تیرمایی و بهاری)، جو، جواری، باقلی، لوبیا، عدس، موشنگ، گال، شَخَل، کچالو، شلغم، زردک، چغندر (لبلبو)، بادنجان سیاه، بادنجان رومی، پیاز، بیندی (بامیه)، رشقه، شفتل (انگریزی و مصری) و… مستعد است. انواع درخت میوه مانند انگور، قیسی، زردآلو، شفتالو، آلوبخارا، چهارمغز، بادام (کاغذی و سنگی)، توت، توت ابراهیم‌خانی (پر کَوک)، ناگ و انواع سیب در این قریه وجود دارد که نیازمندی مردم را برطرف می‌کند. برق قریه از جنراتور و صفحات آفتابی به دست می‌آید. شغل اغلب مردم کاسبی و کارگری است. در سال‌های اخیر زراعت و مال‌داری در میان مردم بسیار کم و محدود شده است. زندگی بیشتر مردم، از راه پول‌های ارسالی کاسبان و کارگران آن‌ها در ایران، استرالیا و دیگر کشورهای خارجی و اروپایی و برخی از طریق تجارت در شهرها و کارمندی در ادارات دولتی اداره می‌شود (کیانی، 1398).
از مشاهیر قریه می‌توان به اسحاق‌علی، نصرالله شیرزاد، غلام‌رضا رئیس، علی‌مدد عادل، فاضل کیانی، محمدعیسی احسانی، حاجی قربان‌علی ثقیله، علی‌مدد رحیمی، خان‌جمعه شیرزاد، سلمان‌علی قاسمی، محمدایوب نجفی، محمدعلی قاسمی و خلیفه محمدالله اشاره کرد (مهاجر، 1398).
منبع: رادیو پیام جوان جاغوری. (1396). نشرشده در تاریخ 13ثور 1396؛ کیانی، فاضل. (139۸). مصاحبۀ تلفنی محمدحسین فیاض با فاضل کیانی. 20 عقرب 1398؛ مهاجر، آصف. (1398). مصاحبۀ اینترنتی فاضل کیانی با آصف مهاجر. 15 عقرب 1398.
