کتاب، گزیده داستان
مؤلف: حسین رهیاب (بلخی)
جلد اول، ویراست دوم
این کتاب دو جلدی گزیدۀ داستان‌های کوتاه افغانستان با مقدمه و انتخاب محمد‌حسین محمدی است. این اثر را انتشارات تاک در سال ۱۳۹۰ ش در کابل منتشر کرده است، در قطع رقعی با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه. جلد اول این کتاب در ۳۵۱ صفحه با مقدمه آغاز می‌شود و سپس محمدی در مطلبی با عنوان «سرگذشت داستان کوتاه فارسی افغانستان» به بررسی و تحلیل حدود ۱۰۰ سال داستان کوتاه افغانستان از آغاز (۱۲۹۸ ش) تا اواخر دهۀ هشتاد (۱۳۸۸ش) پرداخته است.
این بررسی و تحلیل در قالب ۲۳ داستان منتخب از ۲۳ داستان‌نویس نسل اول و دوم داستان‌نویسی کشور است. این نویسندگان بیشتر در داخل کشور دست به قلم برده‌اند. جلد دوم کتاب امضاها شامل ۲۸ داستان از ۲۸ نویسندۀ معاصر و بیشتر مهاجر کشور است.
محمدی اشارۀ کوتاهی به سختی انتخاب داستان‌های این مجموعه دارد. نویسنده اعتقاد دارد که این نوع مجموعه‌ها به دلیل عدم دسترسی به منابع، معمولاً نمی‌تواند بیانگر وضعیت داستان‌نویسی باشد. او با اشاره به دقت و وسواس خود در انتخاب داستان‌ها، یادآوری کرده است: «در انتخاب داستان‌ها تلاش کرده‌ام داستان‌هایی را انتخاب کنم که نمایانگر رشد و تحول داستان کوتاه در افغانستان باشند» همچنین نمونه خوبی از نویسندۀ داستان باشد تا بتواند معرف سبک و نوع نگارش نویسنده باشد. انتخاب داستان‌ها لزوماً به مفهوم گزینش بهترین داستانِ نویسندگان نیست؛ بلکه به نوعی بازتاب‌دهندۀ ادبیات داستانی کشور است.
محمدی آغاز ورود داستان‌های خارجی به کشور را ترجمه‌های محمود طرزی دانسته که در حدود سال ۱۲۹۰ ش صورت گرفته است. او مرحلۀ آفرینش داستان‌نویسی افغانستان را ۱۳۰۸ ش دانسته است و عقیده دارد در این سال نخستین داستان‌ها نوشته شده‌اند. سپس داستان‌نویسی وارد یک دورۀ خفقان شد که تا حدود ۱۳۲۸ ش طول کشید. مخلص‌زاده اولین داستان کوتاه کشور را در همین دوره نوشته است. با این آفرینش، داستان کوتاه پدید آمد و به مرور مجموعه داستان‌های کوتاه به چاپ رسید. بخش آخر این بررسی تا سال ۱۳۹۰ ش را شامل می‌شود. در نهایت نویسنده با نگاهی مختصر به ادبیات مهاجرت در ایران، این مقدمۀ بلند را به پایان رسانده است. در این مجموعه عکس و زندگی‌نامۀ نویسندگان نیز آمده است.
منبع: محمدی، محمد‌حسین. (۱۳۹۰). امضاها. جلد ۱ و ۲. کابل: تاک.
