کتاب، منظومۀ تاریخی
مؤلف: یونس طغیان ساکایی
جلد اول، ویراست دوم
امیرنامه کتابی است منظوم به وزن شاهنامۀ فردوسی که شاعری به نام ذوالفقار سروده است. این اثر را رحیم ابراهیم تلخیص و بازنویسی کرده است. آن را انتشارات امیری در سال ۱۳۹۱ ش در کابل منتشر کرده است. در کتاب از زندگی شاعر همین قدر معلوم است که زادگاه او قلعۀ درهصوف بوده و سرودن این منظومه را در زیر «دیوکمر» درهصوف تمام کرده است.
او در میمنه وظیفۀ دولتی داشته است و بخشی از اشعار را در میمنه سروده و ظاهراً در همانجا وفات کرده است. اما تاریخ تولد و وفات او معلوم نیست. در سال ۱۳۰۶ قمری که به سرایش کتاب آغاز کرده، مرد جوانی بوده است و غیر از این کتاب به بیت و غزل هم میپرداخته است. با توجه به لحن امیرنامه تصور میشود که مؤلف در یک خانواده با دید باز رشد کرده است، چون برخی از وقایع را از زبان پدر خویش نقل میکند. از لحن اشعارش میتوان استنباط کرد که او به قوم هزاره تعلق داشته و شیعه بوده است. او در عین حال از چهار یار عظام سخن میگوید و مبغوض آنان را مرتد میداند: «منم ذوالفقارم چو کلبان مدام / زنم دم از آن چاریار عظام / کسی شک کند بر ده و دو امام / لعین است، مردود و دوزخ مقام» (ذوالفقار، ۱۳۹۱: ۳۰۰)
امیرنامه ۱۰۹۳۷ بیت دارد و شرح رویدادهای دوران امیر دوستمحمد خان تا حادثۀ شلیک گلوله بر امیر عبدالرحمان خان در دشت شادیان مزارشریف است.
تنها نسخۀ خطی امیرنامه با دستخط خود شاعر اکنون در کتابخانۀ سید محیالدین گوهری در مزارشریف نگهداری میشود (ذوالفقار، ۱۳۹۱: ۱ و ۲).
منبع: ذوالفقار. (۱۳۹۱). امیرنامه. تلخیص و بازنویسی رحیم ابراهیم. کابل: امیری.