ابوذر سرپلی، ابراهیم (۱۳۱۷ تا ۱۳۷۶ ش)
فعال اجتماعی و سیاسی
مؤلف: محسن شریفی
جلد اول، ویراست دوم
ابراهیم ابوذر سرپلی، فرزند رمضان، حدود سال ۱۳۱۷ ش / ۱۹۳۸ م در قریۀ میرزاولَنگ سرپل به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را در مکتب‌خانۀ زادگاهش آغاز کرد و پس از آموختن قرآن، تعدادی از کتاب‌های دینی را نیز فراگرفت؛ اما چون مقطع بعدی در این منطقه تدریس نمی‌شد، نتوانست ادامۀ تحصیل بدهد (علی‌زاده، ۱۳۸۸: ۱۶۳).
او علاقۀ چندانی به زراعت نداشت و از همین رو به تجارت صنایع دستی روی آورد. به دلیل پشتکار و هوش بسیار، در میان بازاریان و تاجران موفقیت خوبی پیدا کرد (همان: ۱۶۴).
با روی کار آمدن حکومت جمهوری دموکراتیک افغانستان و تهاجم شوروی به افغانستان و شدت گرفتن جنگ، ابوذر سرپلی تجارت را رها کرد و به جمع مخالفان حکومت وقت پیوست. در سال ۱۳۵۹ ش پس از تشکیل پایگاه «چریک‌های مسلمان» در سرپل، از اولین افرادی بود که برای تثبیت موفقیت گروه‌های جهادی تلاش کرد. مهمان‌خانه‌اش محل رفت‌وآمد و تجمع گروه‌های جهادی بود. خودش نیز در جنگ‌ها حضور مستمر داشت. بارها به یاری هم‌سنگران دیگر خود در نواحی آقتاش، چهارباغ، شهر سرپل و سوزمه‌قلعه رفت. یک‌بار در جنگ‌های سوزمه‌قلعه مجروح شد (همان: ۱۶۴ و ۱۶۵).
او در عین حال که در میدان‌های جنگ حضور می‌یافت، به عنوان فردی معتمد، برای امنیت و شکوفایی میرزاولَنگ کوشید. در سال ۱۳۶۰ ش پس از آن که سید نبی حسینی کشته شد، به پیشنهاد مردم منطقه، ریاست پایگاه جهادی میرزاولنگ را به عهده گرفت. فعالیت گسترده و تأثیرگذار او، خشم نیروهای شوروی را بر‌انگیخت. به همین جهت، طیاره‌های شوروی چندین بار به قریۀ میرزاولَنگ و مخصوصاً منزل او حمله کردند (همان: ۱۶۵).
از سال ۱۳۶۵ ش پس از انتقال مقر اصلی پاسداران جهاد اسلامی افغانستان از آقتاش به میرزاولَنگ، فشارها و تهاجمات نظامی نیروهای دولتی با همکاری نیروهای شوروی برای تصرف میرزاولَنگ شدت یافت؛ اما ابوذر با کمک نیروهای مردمی توانست این تهاجم‌ها را دفع کند (همان).
ابوذر سرپلی با خروج نیروهای شوروی از افغانستان و پیروزی گروه‌های جهادی به کار تجارت مشغول شد. با فرماندهان جهادی نشست و برخاست داشت و برای حل و فصلِ مشکلات مردم سرپل تلاش می‌کرد. از این رو در جامعه محبوبیت خوبی داشت (همان).
در سال‌های بعد از پیروزی دولت برهان‌الدین ربانی، بر اثر بروز اختلافات درون حزبی، ابوذر سرپلی در سال ۱۳۷۶ ش / ۱۹۹۷ م به قتل رسید و پیکر او با حضور مردم سرپل در شرق آن شهر به خاک سپرده شد (همان). عوض‌علی اعتمادی دربارۀ قتل او می‌نویسد: در تاریخ ۱۶ اسد ۱۳۷۵ شخصی به نام عنایت خان، ابوذر سرپلی را دستگیر می‌کند و پس از شکنجه به قتل می‌رساند و بدنش را به چاه می‌اندازد (اعتمادی، ۱۳۸۰: ۳).
منابع: اعتمادی، عوض‌علی. (۱۳۸۰). «احزاب افغانستان از ظهور تا افول قسمت ۸۵». در هفته‌نامۀ بنیاد وحدت. سال هفتم، شمارۀ مسلسل ۲۶۸. ۴ اسد ۱۳۸۰. ص ۳؛ علی‌زاده، غلام‌سخی. (۱۳۸۸). حماسه‌های ماندگار در سرپل. قم: نصایح.
