احمدی خلبرگ (۱۳۱۵ ش)
عالم دینی، فعال سیاسی
مؤلف: علی جعفری
جلد اول، ویراست دوم
محمد احمدی، معروف به احمدی خُلبَرگ از طایفۀ هادی، در سال ۱۳۱۵ ش / ۱۹۳۶ م در قریۀ «شیخ محمد» منطقۀ خُلبَرگ از توابع ولسوالی بَندَر و سنگ‌تخت ولایت دای‌کندی به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی علوم دینی را در زادگاهش نزد سید ناظر موسوی به اتمام رساند. او در سال ۱۳۴۰ ش برای ادامۀ تحصیل به نجف رفت و مدت شش سال در نجف درس خواند. در سال ۱۳۴۶ ش به زادگاهش برگشت و بعد از یک سال به مشهد مهاجرت کرد و تا سال ۱۳۵۱ ش در این شهر تحصیل کرد. در همان سال دوباره به نجف رفت و سه سال به تحصیل علوم دینی پرداخت و در سال ۱۳۵۴ ش به وطن بازگشت.
احمدی در سال ۱۳۵۷ ش بعد از کودتای حزب دموکراتیک خلق افغانستان، با همکاری محمدحسین صادقی نیلی برای تصرف ولسوالی خِدِیْر از دست نیروهای دولتی اقدام کرد. او در تصرف ولسوالی لعل و سرجنگل نیز با محمدحسین صادقی همکار بود.
احمدی در سال ۱۳۵۸ ش به‌عنوان نمایندۀ مردم سنگ‌تخت و بندر برای تشکیل شورای انقلابی اتفاق اسلامی افغانستان به مقر آن شورا در ورس رفت و از طرف این شورا به‌عنوان مسئول نظامی زون غرب هزاره‌جات انتخاب شد و دو سال به‌عنوان مسئول نظامی شورای اتفاق در ولسوالی خدیر انجام وظیفه کرد. او در سال‌های ۱۳۵۸ ش و ۱۳۵۹ ش در مقابله با حملۀ نیروهای حکومتی برای بازپس‌گیری ولسوالی لعل و سرجنگل، یکی از فرماندهان منطقه بود و مانع ورود نیروهای دولت به این منطقه شد. همچنین او در سال ۱۳۵۹ ش در کنار دیگر فرماندهان دو بار مسئولیت حمله به نیروهای دولت را در ولسوالی شهرک و ولسوالی تولک ولایت غور برعهده داشت. احمدی در سال ۱۳۶۲ ش از طرف شورای اتفاق، قاضی منطقۀ سنگ‌تخت شد و از سال ۱۳۶۴ ش به مدت دو سال مسئولیت دفتر پاسداران جهاد اسلامی افغانستان در تهران را بر عهده داشت. او در سال ۱۳۷۲ ش به عضویت حزب حرکت اسلامی افغانستانِ محمدآصف محسنی درآمد و مسئول نظامی پایگاه ولی‌عصر دای‌کندی شد. احمدی در ۲۸ جدی ۱۳۷۸ ش / ۱۸ جنوری ۲۰۰۰ م در زادگاهش از دنیا رفت و در همان جا به خاک سپرده شد.
منبع: احمدی‌زاده، محمدحیدر. (۱۳۹۶). مصاحبۀ حضوری علی جعفری با محمدحیدر احمدی‌زاده. تهران. ۲۸ اسد ۱۳۹۵.
