آزاد، سید انور (۱۳۴۸ ش)
خواننده و دمبوره‌نواز
مؤلف: حسین رهیاب (بلخی)
جلد اول، ویراست دوم
سید انور آزاد فرزند سید سرور در سال ۱۳۴۸ ش / ۱۹۶۹م در قریۀ تَخت ولسوالی وَرَس ولایت بامیان متولد شد.
او در کودکی با گوش دادن به آوازهای صفدر توکلی و سرور سرخوش به خوانندگی علاقه‌مند شد و در مرور زمان به نواختن دمبوره و آوازخوانی روی آورد. آزاد تحصیلات ابتدایی خود را در منطقۀ تخت ورس سپری کرد و بعد از کودتای سال ۱۳۵۷ ش حزب دموکراتیک خلق افغانستان و گسترش ناامنی در کشور در سال ۱۳۶۲ ش به ایران مهاجر شد و در اطراف تهران سکونت گزید (آزاد، ۱۳۹۲). آزاد در ایران تحصیلات خود را تا دیپلم ادامه داد و در کنار آن بیشتر آوازخوانی را دنبال کرد.
او در سال ۱۳۷۱ ش اولین کاست خود را با عنوان «دختر‌فروشی تا‌به‌کَی» ثبت کرد که در اعتراض به برخی رسوم محلی ازدواج بود. در سال ۱۳۷۲ ش با برخی دیگر از هنرمندان مهاجر چون صفدر خیرعلی، علی‌حسین افشار، غلام سرشار، غلام‌رسول دلخوش، علی حیدری و سید ظاهر موسوی در تأسیس اولین گروه موسیقی فولکلور هزارگی به نام «میهن» در تهران نقش داشت و با این گروه برنامه‌هایی برای مهاجرین در تهران و برخی از شهرهای دیگر اجرا کرد (آزاد، ۱۳۹۶).
آزاد بعد از تحولات جدید کشور، در سال ۱۳۸۳ ش به کابل بازگشت و در آن شهر فعالیت‌های هنری خود را ادامه داد. سید انور آزاد در داخل کشور فرصت بیشتری برای فعالیت در رشته موسیقی دارد و در طی ده سال اخیر منتهی به ۱۳۹۵ ش توانسته است بیش از صد آهنگ را در استدیوهای کابل به ثبت برساند. آزاد در بین سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۵ ش سفرهای هنری به برخی از کشورهای خارجی نظیر پاکستان، قزاقستان و قرقیزستان داشته و در آن‌ها اجرا در فضایی متفاوت را تجربه کرده است. سید انور آزاد، متأهل و دارای ۶ دختر و یک پسر است و اکنون (۱۳۹۶ ش) با خانواده‌اش در کابل زندگی می‌کند (آزاد، ۱۳۹۶).
منابع: آزاد، سید انور. (۱۳۹۲). مصاحبه با رادیو نسیم دای‌کندی. تابستان ۱۳۹۲؛ آزاد، سید انور. (۱۳۹۶). مصاحبۀ اینترنتی حسین رهیاب با سید انور آزاد. ۲ جوزا ۱۳۹۶.
