آثار عتیقۀ بامیان در «هزارستان»
کتاب، دربارۀ آبدات ولایت بامیان
مؤلف: علی جعفری
جلد اول، ویراست دوم
این کتاب را موسیو گودار، مادام گودار و پروفیسور هاگن در سال ۱۹۲۷ م در پاریس به زبان فرانسوی تألیف کرده‌اند. اولین ترجمۀ آن را به زبان فارسی، احمدعلی خان در سال ۱۳۱۵ ش انجام داده است و انجمن ادبی کابل در همان سال آن را به چاپ رسانده است. کتاب را بار دیگر انتشارات اسماعیلیان در قم در سال ۱۳۷۲ ش با همان ترجمه چاپ کرده است، در ۱۷۳ صفحه با شمارگان ۲۰۰۰ نسخه.
کتاب آثار عتیقۀ بامیان در هزارستان حاوی مطالب علمی و تحقیقی است و شامل سه بخش است. بخش اول، علاوه بر مقدمۀ مترجم با عنوان «اجمال تاریخی»، عنوان‌های دیگری چون ملاحظات تاریخی، تصویر شناسی و ذکر آثار باستانی بامیان از زبان سایر دانشمندان و محققان اروپایی را شامل می‌شود.
در بخش دوم یعنی «سموچ‌های بامیان»، برخی معابد بودایی و تزئینات و نقاشی‌های دیواری آن بررسی شده است و در آخر این بخش یادداشت‌هایی دربارۀ هیکل بودای خوابیده و اژدهای سنگی بامیان ضمیمه شده است.
بخش سوم، شامل تصاویری (از قرن‌های ۶ و ۷ میلادی) از منطقه‌ای به نام «دختر پادشاه» است. منطقۀ مذکور یکی از مراکز باستانی سرزمین هزاره‌هاست. موضوعات مختلف دیگری نیز راجع به بامیان، خصوصاً یادداشت‌های سیاحان اروپایی و چینی از قبیل چارلس میسن، مورکرافت، هیوانگ تسنگ و… در این بخش آورده شده است.
این کتاب جزء اولین کتاب‌های نشر شده به زبان فارسی برای معرفی آثار تمدنی کهن بامیان است؛ لذا برای محققین و علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن این سرزمین اهمیت دارد.
منبع: موسیو گودار، مادام گودار و پرو فیسورهاگن. (۱۳۷۲). آثار عتیقه بامیان در «هزارستان». قم: اسماعیلیان.
