انگوری /Anguri/
منطقه‌ای در ولسوالی جاغوری ولایت غزنی
مؤلف: محسن شریفی
جلد اول، ویراست دوم
این منطقه در فاصلۀ ۴۸ کیومتری جنوب سَنگماشَه، مرکز ولسوالی جاغوری و شمال غربی مُقُر قرار دارد (قاموس جغرافیایی افغانستان، ۱۳۳۵، ج ۱: ۱۷۰). انگوری طبق تقسیمات کشوری سال ۱۳۳۵ ش جزء حکومت درجه سه جاغوری، مرکز حکومت اعلای غزنی محسوب می‌شد (همان).
ساکنان انگوری از دستۀ گری، یکی از چهار دستۀ جاغوری‌اند که به دو طایفۀ بزرگ به نام‌های «سَرِشتَه» و «غَریبَه» تقسیم می‌شوند. سرشته سه فرزند به نام‌های مُحمدپناه (وَلی‌داد، تِیمُور، جِیْفا و مُطَلِّبْ)، مَلاخِیلْ و شِوْنَهْ‌دِهْ داشته است و غریبه هم هفت فرزند به نام‌های نَوْرَنْگ، غُولَهْ، لَشْکَرِیْ (عاقل و رُوزِی)، خُوْدَیْتُوْ، یاغُوْطَیْ، خَجاشَیْ (از او فرزندی باقی نمانده است) و سلیمان داشته است. هر کدام از این طوایف، دسته‌ها و ملابستی‌های بزرگی دارند (اعتمادی، ۱۳۹۸؛ کریمی، ۱۳۹۰).
انگوری به دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش، از مراکز مهم تجاری جاغوری است و در بازار آن مایحتاج مردم جاغوری و اطراف آن خریدوفروش می‌شود. علاوه بر تجارت، درآمد مردم انگوری از طریق زراعت، مال‌داری و مسافرکشی به طرف قندهار، غزنی و کابل تأمین می‌شود (همان).
انگوری دو مدرسۀ دینی دارد، یکی به نام «امام باقر» که آن را در سال ۱۳۶۲ ش ملّا بوستان‌علی عادلی، شیخ حسین صادقی و شیخ میرزاحسین اوحدی تأسیس کردند (حسن‌زاده، ۱۳۹۰، ۳۵۵) و دیگری مدرسه و مسجد جامع ولی‌عصر که آن را رمضان‌علی خرمی در سال ۱۳۶۳ ش در مرکز بازار انگوری بنا کرد (ناصری داوودی، ۱۳۹۰، ج ۲: ۳۵). هر دو مدرسه پس از ورود طالبان، به دلیل ناامنی بسته شد. با بهتر شدن اوضاع منطقه، محمد قاسمی مدرسۀ علوم دینی «امام باقر» را دوباره فعال کرد و تعداد محدودی طلبه و دانشجو در آن مشغول تحصیل هستند. مدرسه و مسجد ولی‌عصر هم با عنوان مسجد و مرکز فرهنگی ولی‌عصر از سال ۱۳۹۲ ش دوباره فعالیت خودش را آغاز کرد و با کمک‌های اهدایی مردم نوسازی و بازسازی شد (کریمی، ۱۳۹۰).
انگوری دو لیسه و یک مکتب دولتی دارد: ۱. لیسۀ پسرانۀ (اوت‌قول _ انگوری) که در مرکز انگوری قرار دارد؛ ۲. لیسۀ دخترانه که در سال ۱۳۷۶ ش در کنار لیسۀ پسرانه ساخته شده است؛ ۳. مکتب ابتدائیۀ استاد فاضل انگوری که در یک کیلومتری لیسه‌های مذکور قرار دارد (همان).
انگوری حدود ۱۷ مسجد و حسینیه دارد، از جمله مسجد و حسینیۀ بزرگ شیخ احمدی، مسجد و حسینیۀ ملایان انگوری، مسجد و حسینیۀ بارگاه (دولت شه) (همان).
از چهره‌های برجستۀ انگوری می‌توان آخوند ملا کلبی رضا، محمدجمعه فاضل، شیخ کربلایی کاریز، علی‌شفا احمدی، علی‌گوهر انگوری، ملا اسحاق انگوری، ملا عبدالله انگوری، ملا محمدانور انگوری، نوروزعلی قریه‌دار و سلطان‌علی قریه‌دار را نام برد (همان؛ اعتمادی، ۱۳۹۸).
منابع: اعتمادی، عوض‌علی. (۱۳۹۸). مصاحبۀ حضوری پروین ولی‌زاده با عوض‌علی اعتمادی. مشهد، ۲۸ سرطان؛ حسن‌زاده، غ. علی. (۱۳۹۰). آشنایی با حوزه‌های علمیه شیعیان افغانستان. قم: دارالتفسیر؛ قاموس جغرافیایی افغانستان. (۱۳۳۵). جلد ۱. کابل: انجمن آریانا دائرة المعارف؛ کریمی، محمدجمعه. (۱۳۹۰). «معرفی اجمالی منطقۀ انگوری، قسمت‌های اول تا پنجم». سایت جاغوری یک. بازیابی ۱۳ حوت ۱۳۹۵. jaghori1.com؛ ناصری داوودی، عبدالمجید. (۱۳۹۰). مشاهیر تشیع در افغانستان. جلد ۲. قم: مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی.
