آش سر کوچه /Âŝ_e_sar_e_kuĉa/
از غذاهای محلی
مؤلف: محمدحسین فیاض
جلد اول، ویراست دوم
آش سرکوچه / بُلغُورخَیر / آش راه خدا، شبیه حلیم در ایران است. پخت این آش در ولسوالی اندراب ولایت بغلان رایج است. زمانی که در یک محل مرض طاعون یا وبا پیدا شد یا باران نبارید و خشکسالی آمد، زنان محل از هفت فاطمه‌نام یا هفت محمدنام، پول یا مواد آش را جمع کرده، آن را در یک چهارراه پخته و در همان جا بین مردم تقسیم و خیرات می‌کنند.
مواد این آش، گوشت، گندم، نخود، روغن، نمک، سر گوسفند، سبزی، لوبیا، پیاز و سایر حبوبات است. غذا در نیمه‌شب پخته می‌شود و تا زمان پخته شدن آن، زنان در پناه دیواری روضه‌خوانی می‌کنند و هیچ‌کس حق ندارد به دیگ دست بزند. زمانی که آفتاب طلوع کرد، زن خوش‌نامی سر دیگ را باز می‌کند و آش را با چمچه و قاشق چوبی کلان زیر و رو می‌کند. در این زمان، زنانی که حاجت یا مشکلی دارند نیز دور دیگ جمع شده و هر کدام با چمچه، سه بار دیگ را شور می‌دهند؛ نیت خود را در دل گفته و تا فرو نشستن جوشش دیگ دعا می‌خوانند و پس از پخته شدن کامل غذا، آن را بین فقرا تقسیم می‌کنند (بهروز، ۱۳۸۹: ۱۱).
منبع: بهروز، عبدالحفیظ. (۱۳۸۹). فرهنگ عامیانۀ اندراب. کابل: سعید.
