شریف سعیدی

شریف سعیدی در ۱۳۴۹ خورشیدی در قریۀ المیتو، ولسوالی جاغوری ولایت غزنی به دنیا آمده است. او در نوجوانی به پاکستان و سپس به ایران مهاجرت کرد و تحصیلاتش را در اصفهان و قم انجام داد. سعیدی در مرکز جهانی علوم اسلامی، زبان انگلیسی و در دانشگاه مفید علوم سیاسی آموخت. او از سال 2۰۰1 م در سوئد اقامت گزیده است. ایشان در سوئد مدرک روابط بین‌الملل را از دانشگاه گوتنبرگ و مدرک دیگری را در بخش شرق‌شناسی در زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه اوپسالا دریافت کرد. او رشتۀ نویسندگی را در اکادمی نویسندگی سویدن در استکهلم فراگرفت. ایشان در سوئد با مراکز ترجمۀ وزارت دفاع سوئد، رادیو بین‌المللی سوئد و مدارس سوئد در آموزش زبان مادری فعالیت دارد. سعیدی عضو انجمن جهانی قلم، عضو اتحادیه نویسندگان سویدن، عضو انجمن نویسندگان اوپسالا و عضو بنیاد فرهنگی نویسندگان افغانستان در ایران است.
سعیدی سرودن شعر را از دوران کودکی آغاز کرد. اولین شعرهای او در 1۳6۸ در مجلۀ حبل‌الله تهران و سپس در مجلۀ اطلاعات هفتگی منتشر شد. سعیدی در اصفهان در انجمن شعر صبا و انجمن شاعران اصفهان در کتابخانۀ چهارباغ شرکت داشت. او در زمان اقامت خود در قم به همراه جمعی از شاعران جوان برنامۀ ادبیات و اشعار مهاجرین افغانستان را برپا کرد. ایشان در 1۳7۳ همکاری خود را با مجمع قصه و شعر شهر قم آغاز کرد و این همکاری تا زمان ترک ایران ادامه داشت. او سردبیر دو هفته‌نامۀ ادبی و هنری گلبانگ بود. این دو هفته‌نامه از 1۳71 تا 1۳۸۰ منتشر می‌شد. سعیدی از اعضای مرکز فرهنگی نویسندگان افغانستان بود. این مرکز با مجلات «سراج» و «دُر دری» همکاری داشت. چندین مقاله از سعیدی در موضوعات مختلف و ترجمۀ اشعار انگیسی در مجلۀ در دری به چاپ رسیده است. همچنین او مسئول بخش ادبیات مجلۀ «همبستگی» و سردبیر مجله بود. سعیدی در جشنوارۀ شعر بدون مرز در اوپسالا سوئد و جشنوارۀ قند پارسی در تهران داور بوده است. ایشان دو بار از اتحادیه نویسندگان سویدن بورسیه نویسندگی دریافت کرده است. تازه‌ترین دستاورد او برنده شدن در جشنوارۀ شعر فجر در ایران است.
آثار شریف سعیدی عبارتند از:
۱. اصلاح کتاب نقد بیدل نوشتۀ صلاح‌الدین سلجوقی؛
۲. وقتی کبوتر نیست، قم، ۱۳۷۴؛
۳.گزیده ادبیات معاصر، شمارۀ ۳۵، انتشارات نیستان، 1۳۸1؛
۴. تبر و باغ گل سرخ (تبر و باغ گل سرخ ۱و ۲، شعر منتخب از شاعران معاصر). انتشارات مرکز فرهنگی نویسندگان افغانستان؛
۵. ماه هزار پره (ماه هزار تکه)، 1۳۸2، انتشارات عرفان، تهران؛
۶. سفر آهوها (سفر غزال‌ها) 1۳۸۸، انتشارات تکا، تهران؛
۷. قفل‌های بزرگ 1۳۸۸، انتشارات عرفان، تهران؛
۸. الف، لام، میم، دال، 2۰12، انتشارات انجمن قلم افغانستان، کابل؛
۹. زاغه سفید (کلاغ سفید)، نشر تاک، 1۳91، کابل؛
۱۰. خواب عمودی، 2۰1۳، نشر تاک، کابل؛
۱۱. آهسته رفتن چاقو، 1۳9۳، انتشارات عرفان، تهران؛
۱۲. هزاره بادام‌ها، 1۳92، انتشارات انجمن شاعران ایران، تهران؛
۱۳. دیوانگی و گل تریاک، ۱۴۰۰، انتشارات هزاردستان.
محمدشریف سعیدی یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه فرهنگ) دانشنامۀ هزاره است.
منابع: دریافت زندگی‌نامه از شریف سعیدی و .Mohammad Sharif Saiidi – Wikipedia

محمدجواد خاوری

محمدجواد خاوری متولد ۱۳۴۶ خورشیدی در قریۀ حسنک، منطقۀ تخت، ولسوالی ورس در ولایت بامیان است. او در کودکی به ایران مهاجر شد و تا مقطع دیپلم تحصیل کرد و از نوجوانی به فراگیری دروس حوزوی نیز پرداخت. خاوری همزمان با تحصیل، به داستان‌نویسی نیز علاقه‌مند شد. او علاوه بر داستان‌نویسی به گردآوری و بازنویسی ادبیات شفاهی مردم هزاره نیز همت گماشت. خاوری در سال 1389 به کشور ناروی مهاجرت کرد. ایشان مدیرمسئول فصلنامۀ ادبی_ هنری خط سوم بود. نشست دویست و دهم از سلسله جلسات پنج‌شنبه صبح بخارا (۲۵ قوس ۱۴۰۰) به دیدار و گفتگو با محمدجواد خاوری اختصاص داشت.

آثار و تألیفات خاوری عبارتند از:
۱. پشت کوه قاف (مجموعه‌ای قصه‌های عامیانۀ هزارستان). مرکز فرهنگی نویسندگان افغانستان. قم. ۱۳۷۶؛
۲. امثال و حکم مردم هزاره. انتشارات عرفان. تهران. ۱۳۸۰؛
۳. دوبیتی‌های عامیانۀ هزارگی. انتشارات عرفان. تهران. ۱۳۸۲؛
۴. گل سرخ دل افگار (مجموعه داستان). انتشارات عرفان. تهران. ۱۳۸۷؛
۵. قصه‌های هزاره‌های افغانستان. نشر چشمه. تهران. ۱۳۸۷؛
۶. طلسمات (رمان) انتشارات تاک. کابل. ۱۳۹۵؛
۷. شگفتی‌های بامیان. انتشارات عرفان. تهران. ۱۳۹۶؛
۸. مرگ مفاجات (مجموعه داستان). انتشارات تاک. کابل. ۱۳۹۶؛
۹. بود و نبود (رمان). انتشارت تاک. کابل. ۱۳۹۹.
محمدجواد خاوری یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه فرهنگ) دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از محمدجواد خاوری و صفحۀ اینستاگرام مجلۀ بخارا.

عباس پویا

پروفسور عباس پویا در دانشگاه ارلنگن ˗ نورنبرگ آلمان استاد مطالعات اسلامی است. او سابقهٔ تدریس در دانشگاه‌های هامبورگ، فرایبورگ و زوریخ را دارد. حوزه‌های پژوهشی پروفسور پویا عبارتند از: گفتمان‌های مدرن در اسلام؛ حقوق اسلام و حقوق بشر؛ پسااستعمارگرایی؛ تاریخ، فرهنگ و جامعه در افغانستان.
از آثار او در حوزه‌های گوناگون می‌توان به کتاب‌ها و مقالات زیر اشاره کرد:
۱. به رسمیت شناختنِ اجتهاد ˗ مشروعیت بخشیدن به رواداری. امکانات رواداریِ درون دینی و برون دینی در اسلام با توجه به گفتمان اجتهاد (کتاب، آلمانی، 2003 م، برندهٔ جایزهٔ جهانی کتاب سال ایران)؛
۲. شکیبایی، دموکراسی و حقوق بشر (کتاب، فارسی، 2007 م)؛
۳. اندیشیدن آن سویِ دوگانگی‌ها. گفتمان‌های ایرانی دینی در بستر مطالعات پسااستعماری (کتاب، آلمانی، 2014 م)؛
۴. شریعت و عدالت. رویکردی اخلاقی، حقوقی، سیاسی و میان فرهنگی (کتاب، انگلیسی، 2018 م)؛
۵. چشم‌انداز ساختارهای جامعهٔ مدنی در افغانستان. بی‌طرفی اخلاقی، برابری اتنیکی و حقوق زنان در قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان (مقاله، آلمانی، 2003 م)؛
۶.افغانستان (مقاله، انگلیسی، 2010 م).
پروفسور عباس پویا ازجمله کارشناسان علمی و مشاوران و همچنین یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه سیاست و تاریخ معاصر) دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از عباس پویا.

طاهر خاوری

طاهر خاوری در سال ۱۳۶۲ خورشیدی در شهر تهرانِ ایران به دنیا آمده است. خاوری در اصل از ولسوالی ناوور ولایت غزنی است. طاهر در ۹ سالگی وارد دنیای موسیقی شد. ایشان در نوازندگی سازهای پیانو، سینتی سایزر، گیتار، فلوت و دمبوره مهارت دارد. خاوری در 19 سالگی به‌عنوان خوانندۀ باس وارد گروه کر تهران شد. او از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۹ به‌عنوان معلم، خواننده و رهبر گروه‌های موسیقی در دانشگاه تهران و شهید بهشتی فعالیت کرده است.

خاوری در سال ۲۰۱۵ از ایران به استرالیا مهاجرت کرد. او در استرالیا در زمینه‌های آهنگ‌سازی، تنظیم‌کنندگی و خوانندگی فعالیت دارد. خاوری با ایجاد پروداکشن هنری خود در حال تکمیل تجربه برای اجرا و انتشار آثار فاخر در راستای ارتقای موسیقی، فرهنگ و هنر کشورش است. ایشان در سال‌های اخیر تمرکز خود را بیشتر روی به کار بردن دمبوره در آثار آکادمیک و مدرن گذاشته است که حاصل آن طراحی سازی به نام «دمتار» ترکیبی از دمبوره و گیتار است.

فعالیت‌ها، آثار و دستاوردهای مهم او در هنر موسیقی عبارتند از:
۱. آلبوم‌های فصل نو، سال ۲۰۰۹؛
۲. آلبوم جوان ساده، سال ۲۰۱۳؛
۳. آلبوم ملبورن، سال ۲۰۱۸؛
۴. تولید بیش از صد آهنگ با کلام و بی‌کلام برای رسانه‌ها، تلویزیون‌ها و هنرمندان دیگر؛
۵. کسب مقام اول آهنگ‌سازی در جشنوارۀ موسیقی دانشجویان علوم پزشکی ایران؛
۶. دعوت به عنوان هنرمند خلاق و مبتکر به فستیوال موسیقی 2014 bikal در روسیه؛
۷. رهبری و برگزاری کنسرت بزرگ voice if peace ملبورن، سال ۲۰۱۶؛
۸. کنسرت بزرگ مستقل ملبورن، سال 2018؛
۹. برگزاری کنسرت‌های متعدد در ایران و اروپا.
طاهر خاوری یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه فرهنگ) دانشنامۀ هزاره است.

صفحۀ شخصی طاهر خاوری به آدرس www.taherkhavari.com.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از طاهر خاوری.

عارف جعفری

عارف جعفری در سال ۱۳۵۳ در قریۀ باغچار ارزگان خاص به دنیا آمده است. او در سال ۱۳۵۹ به ایران مهاجر شد. جعفری در بخش قرچکِ ورامین در تهران تا مقطع دیپلم تحصیل کرد و در آن زمان چون امکان حضور مهاجرین در دانشگاه میسر نبود، بناچار مانند بسیاری از هم‌وطنان خود دل به کار و تأمین مخارج زندگی سپرد؛ بعدها که این امکان فراهم شد بازهم پذیرش مهاجرین در رشته‌های هنری مانند موسیقی ممنوع بود. او به مدت یک سال در مدرسۀ امیرالمومنین شهر ری مشغول به تحصیل شد و در آنجا با شعر و شاعری آشنا شد که زمینۀ این آشنایی حضور شاعر هموطنش بشیر رحیمی در این مدرسه بود. جعفری در جلسات ادبی حوزۀ هنری نیز شرکت کرد و با علی معلم دامغانی آشنا شد، همین حضور در جلسات، دوباره شور موسیقی را در او زنده کرد. ایشان در جلسات شعر با شاعران ورامین آشنایی پیدا کرد و به دنبال آن انجمن ادبی شهر قرچک را با تعدادی از شاعرانِ این منطقه در مدرسۀ ابتدایی «راه امام» تأسیس کرد. جعفری در این انجمن با مهدی ابوالحسنی، شاعر ورامینی که چند ساز را بسیار خوب می‌نواخت و صدای بسیار زیبایی داشت، دوست شد و از او نواختن نی را آموخت و با برخی از گوشه‌ها و ردیف‌های موسیقی ایرانی آشنا شد. ابوالحسنی با بسیاری از هنرمندان ایرانی ارتباط داشت، به این ترتیب جعفری نیز به جمعِ آنان پیوست و از آن‌ها نواختن نی را یاد گرفت و با بسیاری از دستگاه‌های موسیقی ایرانی آشنا شد. بعد از این مرحله جعفری به فراگیری موسیقی افغانستان روی آورد و به طور اتفاقی روزی به هنگام گذر از جلوی یک ساز فروشی صدای سازی را شنید که برایش خاطره‌انگیز بود. صاحب ساز فروشی را می‌شناخت، داخل مغازه شد و نام ساز را پرسید پیرمردی که ساز را می‌نواخت، گفت نام سازش «رباب» است و خود را «جان‌آقا» معرفی کرد، او اهل هرات بود و موسیقی افغانستان را خوب می‌شناخت. ارتباط جعفری با جان‌آقا / استاد جهان بیشتر شد. استاد جهان صدای جعفری را دوست داشت و راه‌های مختلف را به او نشان داد و خواست که همراه ربابِ او، جعفری بخواند. این سرآغاز آشنایی جعفری با موسیقی کلاسیک افغانستان بود.

سید ضیا قاسمی، شاعر هموطنش او را با جهانگیر شعبانی/ جهانگیر رها، آهنگساز ایرانی آشنا کرد و به این ترتیب جعفری به استودیو چکاوک راه یافت، کار در استودیو چکاوک برای او مثل دانشگاه بود. جعفری در این استودیو صدابرداری موسیقی پاپ و کلاسیک را فراگرفت. او در آنجا صدابرداری را از محمدرضا صابر و محمود آیت، نواختن کیبورد و پیانو را از رحمت‌الله وطن‌دوست، تنظیم موسیقی به صورت دیجیتال را از مهرداد حسن‌پور و هارمونی و تلفیق شعر و موسیقی را از جهانگیر رها آموخت. تجربۀ کار در استودیو منجر به همکاری او با شرکت راکبان نور شد که حاصل این همکاری تولید آلبوم رود بود. آشنایی با تنظیم موسیقی زمینه‌ساز تولید قطعات بسیاری برای آلبوم‌های خودش و دیگر خوانندگان شد. جعفری عضوِ هیئت مدیرۀ خانۀ ادبیات افغانستان در تهران است و در برگزاری جشنواره‌های قند پارسی و روایت همدلی نقش فعال داشته است. او مجموعه شعری به نام «از جنس پریشانی» دارد که در سال ۱۳۸۲ خورشیدی به چاپ رسیده است.

آلبوم‌های جعفری با تنظیم و آواز خودِ ایشان عبارتند از:
۱. رود. راکبان نور. تهران. ۱۳۸۷؛
۲. صبا مزار می‌رم (موسیقی فولکلوریک مناطق افغانستان). خانۀ ادبیات افغانستان. ۱۳۸۸؛
۳. پرواز. سایت اینترنتی افغان. کابل. ۱۳۹۰؛
۴. صیاد. شرکت بازرگانی رسولیان. تهران. ۱۳۹۱؛
۵. گل بادام (موسیقی فولکوریک هزارگی در قالب پاپ). خانۀ ادبیات افغانستان. کابل. ۱۳۹۲؛
۶. قند پارسی. خانۀ ادبیات افغانستان. کابل. ۱۳۹۳؛
۷. آن ‌سوی سمرقند. نغمۀ هفت اقلیم. تهران. ۱۳۹۶.
عارف جعفری یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه فرهنگ) دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از عارف جعفری.

حسن‌علی مالستانی

دکتر حسن‌علی مالستانی در سال ۱۳۵۰ خورشیدی در ییلاق پای‌گردو در منطقۀ اولوم بلخسو مالستان به دنیا آمده است. مالستانی در مکتب سبزک تحصیل خود را آغاز کرد، اما به خاطر جنگ و انقلاب، ابتدا به پاکستان و سپس به ایران مهاجرت کرد. او در سال‌ ۱۳۶۰ تحصیلات رسمی خود را در مکاتب ایران از سرگرفت و در سال ۱۳۷۴ در رشتۀ جیولوجی دانشگاه فردوسی مشهد کامیاب شد و دورۀ ماستری خود را در سال ۱۳۷۹ در رشتۀ زمین‌شناسی اقتصادی و اکتشاف معدن در همان دانشگاه آغاز کرد. مالستانی در سال 1389 با دریافت بورسیۀ تحصیلی از دولت آلمان در دانشگاه بن تحقیقات خود را دربارۀ ذخایر آهن حاجیگک بامیان آغاز کرد و در سال ۱۳۹۵ دکترای خود را از این دانشگاه دریافت کرد.
مالستانی سال‌ها عضو مرکزی اتحادیه دانشگاهیان افغانستان در مشهد بود و نشریات دانشجویی را مدیریت می‌کرد. او در برگزاری لوی جرگه قانون اساسی، لوی جرگه اضطراری نقش داشت. مالستانی در سال ۱۳۸۲ با ختم دورۀ ماستری با بیش از 30 نفر از تحصیل‌کردگان افغانستان مقیم ایران وارد کشور شد و در بازگشایی و فعالیت دانشگاه بامیان نقش مؤثر داشت. ایشان به کشف پدیده‌های طبیعی و زمین‌شناسی افغانستان علاقه‌مند است، از‌این‌رو، در تمام زندگی‌اش در سفر بوده و به‌عنوان یک طبیعت‌گرد و کوهنورد بیشتر مناطق و کوه‌های افغانستان را از نزدیک دیده است. مالستانی از سال 1383 تا اوایل 1۴01 به مدت 18 سال کامل به طور پیوسته در بخش‌های مختلف دانشگاه بامیان مصروف تدریس و ایفای وظایف اداری و فعالیت‌های علمی بوده است، از جمله:
۱. عضویت در شورای علمی و کمیته‌های مختلف دانشگاه، ۱۳۸۳ تا ۱۴۰۰؛
۲. اولین رئیس دانشکدۀ تعلیم وتربیه، ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴؛
۳. معاون علمی و سرپرست دانشگاه، ۱۳۸۴؛
۴. مسئول دیپارتمنت زمین‌شناسی یا جیولوجی در سال‌های مختلف؛
۵. عضو هیئت تحریریۀ نشریۀ علمی دانشگاه در سال‌های مختلف؛
۶. مدیریت و اجرای پروژه‌های علمی مختلف در سطح بامیان و افغانستان در موضوع زمین‌شناسی و معادن ازجمله ذخایر آهن و ذغال‌سنگ بامیان و مناطق مرکزی، مطالعۀ منابع آب بامیان، جیولوجی و پتانسیل معدنی ولکانیک‌های سوغلوق یکاولنگ؛
۷. همکاری مداوم با ادارات مختلف ولایت بامیان ازجمله با معارف جهت آموزش معلمان و ادارۀ حوادث طبیعی بامیان در سال‌های مختلف؛
۸. شرکت در کنفرانس‌ها و دوره‌های کوتاه مدت علمی و تخصصی در داخل افغانستان و در کشورهای آلمان، سویس، فرانسه، هندوستان، چین، قرقیزستان، تاجیکستان، ایران و پاکستان.
آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. انتشار مقالات علمی متعدد در مجلات داخلی و خارجی به زبان‌های فارسی و انگلیسی در موضوع زمین‌شناسی و معادن افغانستان؛
۲. ترجمه و تألیف چندین کتاب درسی برای دانشجویان زمین‌شناسی ازجمله بنیادهای پترولوژی و زمین‌شناسی افغانستان؛
۳. درسنامه‌های متعدد برای استفاده دانشجویان زمین‌شناسی در دانشگاه بامیان ازجمله درسنامه‌های بلورشناسی، مینرالوژی یا کانی‌شناسی، سنگ‌شناسی آذرین، سنگ‌شناسی دگرگونی، جیوشیمی و زمین‌شناسی اقتصادی؛
۴. ترجمۀ بنیادهای پترولوژی و متامورفیک. ۱۳۹۹؛
۵. سنگ‌های آسمانی- مروری بر طبقه‌بندی و مشخصات کلی شهاب سنگ‌ها. جورنال علمی دانشگاه بامیان. ۱۳۹۶؛
6. An attempt for construction of Carbonate platform geometry by facies analysis and petrography in Devonian Hajigak Formation, Central Afghanistan. M Naeem Sarwary, Mirza H. Amirkhani and Hasan Malistani.Academic Journal of Research and Scientific Publishing/ V3-31(India) 2021/ 1400.DOI: 10.52132/Ajrsp.e2021.314.
7.Essential trace elements and arsenic in thermal springs, Afghanistan.Hussain Ali Jawadi, Hasan Ali Malistani, Mohammad Anvar Moheghy and Jay Sagin.Journal of WATER (MDPL-Switzerland). 1399. Water 2021, 13, 134. (htps://doi.org/10.3390/w13020134).
8. Iron Ore and Iron Ore Deposits Of Afghanistan-A review. International Journal of Research and Analytical Reviews (India). December 2020/1399 .DOI: 10.1729/Journal.25169.
9.Climate Change and Variability Effects on Water supplies,…, in Afghanistan. Hasan Ali Malistani, Husain Ali Jawadi and Hussain Mohammadi.۲۰۱۹..جورنال علمی دانشگاه بامیان
10.Preliminary Assessment of Physico-Chemical Quality of Water Resources In Bamyan Central District. Hasan Ali Malistani, Hussain Ali Jawadi, Mohammad Anvar Moheghy. جورنال علمی دانشگاه بامیان. ۲۰۱۹.
11.Hajigak Iron Deposit: A giant Hydrothermal system in Bamyan, Afghanistan. Hasan Malistani, Jean Thein and Dieter Garbe Soenberg.
12. کنفرانس و پوستر Tubingen Germany DMG 13922013.
14. Express Report on Hajigak Iron Ore Deposit. 2011. Online publication.
دکتر حسن مالستانی یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه جغرافیا) دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از حسن مالستانی.

عوض‌علی اعتمادی

عوض‌علی اعتمادی در سال ۱۳۳۱ خورشیدی در قریۀ دنیابیگ منطقۀ چُورَه شیرداغ در ولسوالی مالستان ولایت غزنی به دنیا آمده است. او ادبیات عرب را در منطقه و سپس در زِیْرَک جاغوری و در ارزگان خاص فراگرفت. اعتمادی در سال ۱۳۵۵ به هرات کوچید و پس از آن با شروع خیزش‌های مردمی علیه حکومت دموکراتیک خلق افغانستان به ایران رفت. او در همان سال عضو حزب نهضت اسلامی افغانستان شد. اعتمادی در زمستان ۱۳۵۹ به همراه تعدادی از اعضای نهضت اسلامی به هرات برگشت. در بهار ۱۳۶۰ در جبرئیل هرات ائتلاف میان سه جریان شیعی حرکت اسلامی، نهضت اسلامی و حزب الله افغانستان پیش آمد که اعتمادی عضو نهضت اسلامی افغانستان بود. اعتمادی در سال ۱۳۶۳ دوباره به ایران مهاجرت کرد. او در همین سال از نهضت برید و به عضویت گروه پاسداران جهاد اسلامی افغانستان درآمد. او هنگام تشکیل حزب وحدت اسلامی افغانستان به این حزب پیوست و به‌‌عنوان مسئول دفتر تایباد انتخاب شد و در سال ۱۳۸۵ مسئول دفتر حزب وحدت جناح محمد اکبری در مشهد شد.
فعالیت‌ها مهم او عبارتند از:
۱. تألیف کتاب شیرداغ، قطعه‌ای از هزاره‌جات؛
۲.مقالۀ «یادوارۀ مرحوم ارباب غلام‌رضا قلندری»؛
۳. مدیرمسئول نشریۀ جهاد هرات در سال‌های ۱۳۶۱ و ۱۳۶۲؛
۴. مجموعه نوشتارِ «احزاب افغانستان از ظهور تا افول»، معرفی ۴۰۰ تشکّل، از زمان سید جمال‌الدین افغانی تا طالبان. نشریۀ بنیاد وحدت، سال پنجم تا هشتم، شمارۀ ۱۷۱ تا ۲۸۷، ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۱؛
۵. انتشار بیش از ۴۰ مقاله در نشریات مختلف، از جمله بنیاد وحدت، حبل‌الله و نوید بامداد؛
۶. گردآوری کلکسیونی از نشریات افغانستان، از شمس‌النهار و سراج‌الاخبار تا مطبوعات زمان حاضر. بیش از ۴۰۰ نشریه؛
۷. جمع‌آوری یادداشت‌های روزشمار حوادث افغانستان را از سال ۱۳۶۸ تا اکنون؛
۸. جمع‌آوری آلبوم بانک‌نوت کشور از عصر امان‌الله تا زمان حکومت حامد کرزی و یک‌صد کشور دیگر.
عوض‌علی اعتمادی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه سیاست و تاریخ معاصر) دانشنامۀ هزاره است.
منابع: دریافت زندگی‌نامه از عوض‌علی اعتمادی و دانشنامۀ هزاره، جلد اول، ویرایش دوم، صفحات ۶۸۱ و ۶۸۲.

قربان‌علی فصیحی

قربان‌علی فصیحی در سال ۱۳۳۴ خورشیدی در منطقۀ سیاه‌چوبِ ارزگان خاص در ولایت ارزگان به دنیا آمده‌ است. او اصالتاً از شیرداغ مالستان است. ایشان در جاغوری و مزار شریف تحصیل کرد و در سال ۱۳۵۶ خورشیدی به ایران مهاجرت کرد و در شهر مشهد از اساتیدی چون آیت‌الله رضا‌زاده، آیت‌الله مرتضوی، آیت‌الله استاد سید صالحی و آیت‌الله فلسفی دروس حوزوی را فراگرفت. فعالیت‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی او عبارتند از:
۱. مدیر مسئول هفته‌نامۀ بنیاد وحدت به مدت هفت سال؛
۲. همکاری در نوشتن تفسیر راهنما تألیف علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی؛
۳. عضویت و داشتن مسئولیت‌هایی در احزاب پاسداران جهاد اسلامی و وحدت اسلامی؛
۴. تدریس در جامعه المصطفی؛
۵. رئیس انجمن علمی پژوهشی علوم حدیث؛
۶. مسؤل انجمن علمی فرهنگی حکمت؛
۷. مدیر مسئول نشریۀ مستقیم؛
۸. کارشناس مذهبی در رادیو برون مرزی مشهد مقدس و هادی تی‌وی؛
۹. عضوِ اندیشوران حوزۀ علمیۀ قم؛
۱۰.همکاری کوتاه‌مدت با دانشنامۀ امام رضا(ع).
آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. مجموعۀ چهار جلدی آیینۀ حکمت، دریافت نو از حکمت‌های نهج البلاغه (به صورت گروهی). انتشارات مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی. 139۰، ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸؛
۲. مجموعۀ سه جلدی عالمان شیعه غزنی، (با همکاری علی‌مدد شریفی). جلد اول. مؤسسۀ انتشارات عرفان، تهران، 1393 و جلد دوم و سوم. انتشارات نسیم آفتاب. ۱۴۰۰؛
۳. سروقامتان، ویژه‌نامۀ یادمان منطقه‌ای شهدای انقلاب اسلامی افغانستان. (نوبت اول، شهر باستانی هرات). تألیف گروهی. شورای فرهنگی افغانستانی‌های مقیم ایران. مشهد. ۱۳۹۵؛
۴. یاران آفتاب، ویژه‌نامۀ نکوداشت وکلای امام خمینی (ره) در افغانستان. (با همکاری علی‌مدد شریفی). شورای فرهنگی افغانستانی‌های مقیم ایران. مشهد. ۱۳۹۵؛
۵. تألیف شش مقاله برای مجلۀ پژوهش‌های قرآنی. دفتر تبلیغات. ۱۳۷۴ و ۱۳۸۲؛
۶. تألیف هفت مقاله برای نشریۀ مستقیم. ۱۳۸۸، ۱۳۸۹؛
۷. تأثیر هویت ملی در انسجام اسلامی. ویژه‌نامه. معاونت فرهنگی تربیتی مرکز علوم جهانی. ۱۳۶۶؛
۸. تألیف سه مقاله برای پیام پاسدار، ارگان پاسداران جهاد اسلامی. ۱۳۶۶ و ۱۳۶۷؛
۹. تألیف دو مقاله برای ماهنامۀ راستی. ۱۳۸۲ و ۱۳۸۳:
۱۰. ‎قرآن کریم معجزۀ پیامبر اکرم(ص). ‎فصلنامۀ تخصصی سفیر. مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶؛
۱۱. ‎ ‎قلمرو آزادی از نگاه علی(ع). ‎نگاه حوزه. ۱۳۷۹؛
۱۲. ‎قانون اساسی و مطالبات مذهبی و فرهنگی مردم. مجموعه مقالات سمینار. مرکز فعالیت‌های فرهنگی تبیان. ۱۳۸۲؛
۱۳. شاخصه‌های پیشرفت از منظر قرآن و حدیث. مجموعه مقالات نخستین همایش ملی دبیرخانه حوزوی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت)؛
۱۴. جایگاه عدالت در آموزه‌های دینی. فصلنامۀ فرهنگی معرفتی کرانه‌های اندیشه. ۱۴۰۰؛
۱۵. بیش از 300 سرمقاله و تحلیل مسائل سیاسی و اجتماعی در هفته‌نامۀ بنیاد وحدت.

قربان‌علی فصیحی غزنوی یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه سیاست و تاریخ معاصر) و یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از قربان‌علی فصیحی غزنوی

الهام غرجی

دکتر الهام غرجی در سال ۱۳۶۲ خورشیدی در ولسوالی جاغوری ولایت غزنی به دنیا آمده است. او دانش آموختۀ علوم سیاسی، پژوهشگر مسائل افغانستان و آسیای میانه است. غرجی تحصیلات عالی‌اش را در دانشگاه امریکایی آسیای میانه در قیرغیزستان؛ اکادمی سازمان امنیت و همکاری اروپا در بشکیک، قیرغیزستان؛ و دانشگاه کویمبرا در پرتگال به پایان رسانده است. غرجی در سال ۲۰۱۵ میلادی برندۀ فیلوشیپ علمی معتبر ماری کیوری اتحادیۀ اروپا شد و همچنین عضو یک گروه پژوهشی در خصوص جامعه، سیاست و امنیت در کشورهای حوزۀ دریای خزر شد که با همکاری هفت دانشگاه اروپایی و پنج دانشگاه غیراروپایی اجرا می‌شد. ایشان مدرک دکترایش را در سال ۲۰۲۱ میلادی در حوزۀ روابط بین‌الملل و حل منازعه از مدرسۀ اقتصاد دانشگاه کویمبرا در پرتگال به دست آورده است. حوزۀ پژوهش او سیاست و امنیت منطقه‌ای در افغانستان و آسیای میانه، مفهوم نظم منطقه‌ای و نظم بین‌الملل و تئوری‌های اجتماعی در روابط بین الملل (به ویژه مکتب انگلیسی) است.

مسئولیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. استاد علوم سیاسی و رئیس دانشگاه گوهرشاد در کابل. سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴؛
۲. مشاور و معاون ریاست همکاری‌های منطقه‌ای وزارت خارجه افغانستان. ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶؛
۳. پژوهشگر در مرکز مطالعات اجتماعی دانشگاه کویمبرا در پرتگال؛
۴. دانشمند مدعو در مرکز دیویس برای مطالعات روسیه و اروپا-آسیا در دانشگاه هاروارد در امریکا؛
۵. پژوهشگر مهمان در مرکز مطلعات حکومت‌داری در دانشگاه اوتاوا در کانادا؛
۶. پژوهشگر مقیم در مرکز پژوهش و اسناد سازمان امنیت و همکاری اروپا در پراک، جمهوری چک؛
۷. پژوهشگر مهمان در مرکز علوم اجتماعی در تلفیس، گرجستان؛
۸. همکاری با سازمان‌های بین‌المللی، نهادهای پژوهشی و جامعۀ مدنی در افغانستان.
دکتر الهام غرجی یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه سیاست و تاریخ معاصر) دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از الهام غرجی.

محمدامین زواری

دکتر محمدامین زواری در سال ۱۳۵۲ خورشیدی در شهر مزارشریف ولایت بلخ افغانستان به دنیا آمده است‌. او آموزش‌های ابتدایی را در مکتب‌خانه‌های محل آموخت و با هجوم ارتش سرخ، به ایران مهاجرت کرد. زواری در سال ۱۳۷۶ کارشناسی مهندسی کشاورزی را در دانشگاه تهران به پایان برد. او کارشناسی ارشد (۱۳۸۷) و دکترای (۱۳۹۱) خود را در رشتۀ زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تربیت مدرس تهران به پایان برد. زواری از سال ۲۰۱۳ در شهر استکهلم سویدن زندگی می‌کند. او در دانشگاه استکهلم کارشناسی ارشد تعلیم و تربیت را از بهار ۲۰۲۱ میلادی آغاز کرده است.
فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. معاون فرهنگی شورای سرپرستی مدارس خودگردان مهاجرین در تهران (MC-FARS). ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۳؛
۲. تأسیس و سردبیری مجلۀ طراوت (برای پرورش فکری کودکان و نوجوانان افغانستان)، تهران. ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵؛
۳. دبیر مجمع فرهنگی دانشجویان افغانستان، (فدا) تهران ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۳؛
۴. تدریس در دوره‌های تربیت معلم رشد برای معلمان مدارس خودگردان مهاجرین، تهران، پاکدشت. ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۵؛
۵. مترجم فری‌لنس انگلیسی به فارسی دری، تهران. ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۸؛
۶. مدیر آموزش و پژوهش خانۀ ادبیات افغانستان، تهران. ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۱؛
۷.سخنرانی در کنگرۀ سراسری استادان زبان مادری در استکهلم. ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴؛
۸. تدریس و ادارۀ حلقۀ شاهنامه‌خوانی دانشجویان فارسی‌زبان شهر استکهلم، استکهلم. ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴؛
۹. تدریس و ادارۀ حلقۀ مثنوی‌خوانی فارسی‌زبانان اوپسالا، شهر دانشگاهی اوپسالا. ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴؛
۱۰. مدرس زبان فارسی در مقطع پیش‌دانشگاهی، از ۲۰۱۴ تا کنون در استکهلم؛
۱۱. مترجم و ویراستار ترجمه از سویدنی به فارسی، ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰، شرکت ترجمۀ Vestigo، سویدن؛
آثار و تألیفات مهم او عبارتند از:
۱. دانشنامۀ جغرافیای تاریخی بلخ. ۱۳۸۸؛
۲. جغرافیای تاریخی بلخ. بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛
۳. نقد اجتماعی رمان فارسی در افغانستان (با تکیه بر چهار رمان). بنیاد علم و حکمت، دانشگاه دیاربکر، ترکیه ۲۰۲۱ (کتاب الکترونیک)؛
۴. نقد جامعه‌شناختی رمان هزارخانه خواب و اختناق، مجلۀ متن‌پژوهی ادبی. ۱۳۹۱؛
۵. روایت‌شناسی قصۀ یوسف (ع) و زلیخا، کاوش‌نامۀ زبان و ادبیات فارسی. شمارۀ ۱۹؛
۶. اصلاح چند خطا در متون جغرافیایی و تاریخی مربوط به منطقه بلخ، مجلۀ دانشکده و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. ۱۳۸۷؛
۷. تصحیح چند اشتباه مربوط به منطقه بلخ در تاریخ بیهقی. مجلۀ پژوهش‌های ادبی. ۱۳۸۶؛
۸. مقالات دانشنامه جهان اسلام: مدخل‌های حضرت امام‌صاحب، دره‌صوف، دولت‌آباد، حسن نظامی، حیدرمیرزا دوغلات، سکندرشاه، خوافی‌خان، دریاخان نوحانی، حیدرملک، حسین‌آباد بزرگ، شیرعلی خان، سوریان، سراج‌الدوله، داود خان کرانی؛
۹. مقالات دانشنامۀ زبان و ادب فارسی در شبه‌قاره هند: مدخل‌های حسین‌خان لوهانی، خان‌دوران اکبرآبادی، حیرت چغتایی، حمیدالله خان، حیدرعلی شاه، حالات، حزنی اصفهانی، حشمت‌علی، حمید هندوستانی، زینت‌الزمان، درس نظامی، سادات بارهه، حسن شیخ، حسام‌الدین منشی، حمیدالدین افتخار، عبدالاحد حشمت، سادات دهلی، خان شهید، حیدرعلی خان بهادر، خلیل‌الله خلیلی، نظام‌الدین خادم، حمیدالدین قاضی دهلوی، حمزه‌نامه، حاتم‌بیگ میرزا، حزنی علوی؛
۱۰. دانشنامۀ زبان و ادب فارسی (به سرپرستی اسماعیل سعادت): مدخل معین‌الدین اسفزاری؛
۱۱. دایرة‌المعارف تشیع: مدخل غرجستان.
دکتر محمدامین زواری یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه تاریخ) دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از محمدامین زواری.

حفیظ‌الله شریعتی

دکتر حفیظ‌الله شریعتی (سحر) در ۱۳۵۷ خورشیدی در قریۀ پیدگه ولسوالی جاغوری ولایت غزنی متولد شده است. او در کویته پاکستان دیپلم انسانی و هنر گرفت و سپس به ایران رفت و از دانشگاه علامه طباطباییِ تهران در رشتۀ روزنامه‌نگاری لیسانس و ماستری گرفت. شریعتی در مقطع دکتری رشتۀ زبان‌شناسی را خواند و پایان نامۀ او با عنوان «توصیف و بررسی گویش هزارگی بر اساس نظریۀ رده‌شناسی» است و نخستین مطالعات جدی زبان‌شناسی در این گویش است. حوزۀ علاقه‌مندی‌ شریعتی روزنامه‌نگاری، ادبیات، مطالعات زبان‌شناسی، مردم‌شناسی، فرهنگ‌ شفاهی، نقاشی و کاریکاتور ‌است. شریعتی بیش از بیست سال است که به سرودن شعر، ترجمهٔ شعر و مطالعات ادبی، فرهنگی، اجتماعی و فرهنگ‌ شفاهی مردم مشغول است. او با زبان‌های فارسی، انگلیسی، نروژی، اردو، عربی و پشتو آشناست.
فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. چاپ سی مقاله در حوزۀ مطالعات مردم‌شناسی و فرهنگ ‌شفاهی، آثار تاریخی (سنگ‌نگاری و سنگ‌نوشته)، رسانه‌ها، مسائل اجتماعی، زبان‌شناسی و نقد ادبی در نشریه‌های داخلی؛
۲. تدریس در دانشگاه‌های ابن سینا، گوهرشاد، رابعۀ بلخی، کاتب و غرجستان در کابل؛
۳. همکاری با تلویزیون‌های نگاه، راه فردا، جوان و آریانا؛
۴. همکار در لیسۀ معرفت، مدیر مسئول رادیو معرفت و همکار رادیو ندا و رادیو فرهنگ؛
۵. عضو هیئت تحریر فصلنامه‌های ادبیات معاصر و فرخار، سردبیر هفته‌نامۀ سیمرغ، مدیر مسئول هفته‌نامۀ کارا و فصلنامۀ گفتمان مدنیت و نویسندۀ روزنامۀ وحدت؛
۶. همکار در کارهای دولتی چون کمیشنر ولایتی کمیسیون شکایات انتخاباتی و سرویراستار کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان و مدیر روابط با وزارت‌خانه‌ها در نهاد ریاست جمهوری افغانستان، صدارت، معاونت دوم؛
۷. عضو مؤسس خانۀ ادبیات افغانستان، خانۀ استادان، دانشجویان و دانش‌آموختگان جاغوری و دانشگاه غرجستان.
آثار چاپ‌شدۀ او عبارتند از:
۱. حدیث سپیده؛ ۲. در آستانۀ باران؛ ۳. گریه‌های مریم مصلوب؛ ۴. از روی دست زلیخا؛ ۵. کابوس‌های رنگی؛ ۶. شب عریان از بام خانه‌ام می‌گذرد؛ ۷. خیابان‌ها از من به تنگ آمده‌اند؛ ۸. دختران رودخانۀ هیرمند؛ ۹. باد، شیونِ زنان سرزمین من است؛ ۱۰. هذیان‌های یک مؤمن؛۱۱. پراکنده‌های در باد؛ ۱۲. اوسانه‌های مادرم؛ ۱۳. افغانستان در غربت با همکاری حسن انوشه؛ ۱۴. جلد اول فرهنگ شفاهی مردم افغانستان؛ ۱۵. مجموعه شعر ترجمه از زبان اردو و انگلیسی(آیینه در آیینه) از شاعر ممتاز رینو؛ ۱۶. درسنامۀ فارسی دری عمومی یک؛ ۱۷. درسنامۀ فارسی دری عمومی دو؛ ۱۸. تذکرالانقلاب ملا فیض محمد کاتب هزاره؛ ۱۹. دیوان رازق فانی؛ ۲۰. مختصر المنقول در تاریخ هزاره و مغول، از ملا محمد افضل ارزگانی؛ ۲۱. تبسم روشنایی؛ ۲۲. هزاره‌کشی؛ ۲۳. گرگ‌های کشمیری با همکاری مظاهری و رجایی؛ ۲۴. فرهنگ شفاهی مردم هزاره؛ ۲۵. فرهنگ شفاهی مردم بامیان؛ ۲۶. گویش هزاره‌گی؛ ۲۷. آثار باستانی جاغوری؛ ۲۸. مجموعه شعر (هر روز خون تازه طلب می‌کند ز ما) با همکاری علی یعقوبی؛ ۲۹. افسانۀ مغول دختر و ارب‌بچه؛ ۳۰. تاریخ هزارستان؛ ۳۱. تاریخ معاصر جاغوری با همکاری زلیخا انوری؛ ۳۲. هزاره‌های اهل‌سنت؛ ۳۳. شرح بیت‌ از ابوالمعانی بیدل، کاری از استاد زرغون؛ ۳۴. نوتا (مردم‌شناسی).
دکتر حفیظ‌الله شریعتی یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه فرهنگ) دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از حفیظ‌الله شریعتی.

عبدالحکیم محمدی (کاظمی)

دکتر عبدالحکیم محمدی (کاظمی) در سال ۱۳۵۴ خورشیدی در منطقۀ المیتو ولسوالی جاغوری ولایت غزنی به دنیا آمده است. او تحصیلاتش در جاغوری آغاز کرد و در سال ۱۳۷۳ به ایران مهاجر شد. او در شهر قم، در کنار تحصیلات حوزوی به مدرسۀ رسمی ایران هم رفت و در سال ۱۳۸۵ دیپلم گرفت، همچنین سطح متوسطۀ حوزه را در سال ۱۳۸۳ در رشتۀ فلسفه و کلام اسلامی و سطح عالی را در ۱۳۸۶ به پایان برد. او بعد از یکسال فراگیری خارج فقه و اصول، در رشتۀ معارف اسلامی با گرایش تاریخ اسلام ادامۀ تحصیل داد و در ۱۳۹۴ از پایان‌نامه دکتری خود دفاع کرد.
فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. مسئول علمی کنگرۀ ملی علامۀ مدرس افغانی؛
۲. راه‌اندازی مجلۀ غزنین در کمسیون فرهنگی مجمع فرهنگی جاغوری؛
۳. همکاری با نشریۀ دانشگاه خواجه عبدالله انصاری؛
۴. همکاری با نشریۀ علمی فرهنگی (انتظار)؛
۵. راه‌اندازی نشریۀ علمی هیواد در دانشگاه هیواد کابل با همکاری داکتر امید افغان و داکتر نورالدین علوی. سردبیری این مجله از زمان تأسیس تا اکنون؛
۶. همکاری با مجلۀ (آفاق)؛
۷. عضو هیئت علمی نشریۀ علمی (تاریخ اسلام در آیینۀ اندیشه‌ها)؛
۸. تدریس در دانشگاه خواجه عبدالله انصاری هرات. ۱۳۹۰ تا اکنون؛
۹. مسئول کمیته ارتقای کیفیت در دانشگاه خواجه عبدالله انصاری؛
۱۰. تدریس در دانشگاه هیواد کابل. ۱۳۹۷ تا اکنون؛
۱۱. مسئول بخش تحقیقات و فرهنگی دانشگاه هیواد کابل.
آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. ۳۷ مقاله برای دانشنامۀ نماز جمعه؛
۲. غزنی، بستر تمدن شرق اسلامی (مجموعه مقالات). ( به صورت مشترک با مصطفی خرمی و سید علی‌نقی میرحسینی. جلد دوم. انتشارات عرفان. تهران. ۱۳۹۳؛
۳. علامه مدرس افغانی. مجموعه مقالات کنگره علمی. (به صورت مشترک با محمدآصف محسنی(حکمت)). مجمع علما و طلاب جاغوری. ۱۳۸۴؛
۴. علامه مدرس افغانی. ویژه‌نامۀ کنگره علمی. (به صورت مشترک با محمدآصف محسنی(حکمت)). مجمع علما و طلاب جاغوری. ۱۳۸۴.
دکتر عبدالحکیم محمدی (کاظمی) یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه تاریخ) و یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از عبدالحکیم محمدی (کاظمی).

سید اسحاق شجاعی

سید اسحاق شجاعی در سال13۴0 خورشیدی در قریۀ کمرغیاث ولسوالی بلخاب، ولایت سرپل به دنیا آمده است. تحصیلات ابتدایی را در زادگاه خود فرا‌‌گرفت. او با آغاز جنگ‌ در افغانستان به ایران مهاجرت کرد و در حوزۀ علمیۀ مشهد مشغول به تحصیل شد. او علاوه بر تحصیلات حوزه‌ای، ماستری خود را از جامعه المصطفی گرفته است. او از سال 13۶۵ به ادبیات و نویسندگی روی آورده است و در موضوعات ادبی، فرهنگی، دینی و ادبیات داستانی آثاری دارد. شجاعی در چندین همایش و کنگرۀ ملّی و بین‌المللی در افغانستان و ایران حضور یافته و گفت‌وگوهای تلویزیونی و رسانه‌ای بسیاری دربارۀ مسائل فرهنگی، دینی، سیاسی و ادبی در افغانستان و ایران داشته است.
شجاعی از پیشگامان داستان‌نویسی مهاجرت در ایران است و در آموزش داستان‌نویسان جوان مهاجر نقش برجسته دارد. او برای معرفی ادبیات افغانستان به جامعۀ فرهنگی و ادبی ایران کتاب‌های «میراث شهرزاد در افغانستان» و «برف و نقش‌های روی دیوار» منتشر کرده است.
شجاعی ازجمله بنیان‌گذاران برخی نهادهای فرهنگی و ادبی مانند جمعیت 2۶ نفر، کتابخانۀ حضرت یحیی بن زید، دفتر هنر و ادبیات افغانستان در حوزۀ هنری مشهد، مرکز فرهنگی آفتاب، اتّحادیه نویسندگان افغانستان، انجمن نویسندگان جوان بوده و مسئولیت‌های اجرایی نیز بر عهده داشته است. او تندیس‌ها و تقدیرنامه‌هایی از وزارت اطّلاعات و فرهنگ، شورای ملّی، کمیسیون مستقل انتخابات، کمیسیون شکایات انتخاباتی، مقام ولایت سرپل، همایش بین‌المللی مولانا در بلخ، کمیسیون حقوق بشر زون شمال، نهاد مردمی ولایت بلخ، دانشگاه المصطفی، مدیریت حوزۀ علمیه مشهد، دفتر تبلیغات اسلامی، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، گنگرۀ سراسری شعر و قصۀ طلاب دریافت کرده است.

فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. مسئولیت دفتر هنر و ادبیات افغانستان در حوزۀ هنری مشهد؛
۲. مسئول دبیرخانۀ گنگرۀ شعر و قصۀ طلاب در مشهد؛
۳. مسئول بخش ادبیات داستانیِ اتّحادیه فرهنگیان افغانستان و انجمن نویسندگان جوان افغانستان؛
۴. سردبیر ماهنامۀ امین. ۱۳۷۶ و ۱۳۷۷؛
۵. صاحب امتیاز و عضو تحریریۀ فصلنامۀ پیامبر. 1379؛
۶. مسئول فرهنگی و رسانه‌ای کمیسیون انتخابات زون شمال در انتخابات لویه‌جرگۀ اضطراری. ۱۳۸۱؛
۷. سردبیر هفته‌نامۀ اندیشه‌نو در کابل. 1381؛
۸. عضو هیأت تحریریۀ اقتدار ملّی در کابل. 138۴؛
۹. عضو کمیسیون شکایات انتخاباتی و سخنگوی آن کمیسیون در ولایت بلخ در انتخابات پارلمانی. ۱۳۸۹؛
۱۰. مدیرمسئول هفته‌نامۀ عصرنوِ مزارشریف. از 1388 تا1390؛
۱۱. مدیرمسئول روزنامۀ عصرنوِ مزار شریف و انتشار صدها مقاله، تحلیل سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایشان در این روزنامه. 1390 تا 139۶؛
۱۲. همکاری پژوهشی با برخی نهادهای علمی و فرهنگی؛

آثار و تألیفات او عبارتند از:
1. مهاجران فصل‌دلتنگی. مجموعه داستان. 137۵؛
2. برف و نقش‌های روی دیوار. مجموعه داستان، 137۶؛
3. سال‌های برزخ و باد. مجموعه داستان. 1377؛
۴. ستارۀ شب دیجور. یادمان علامه سیّد اسماعیل بلخی، چاپ اول 1383، چاپ دوّم 1399؛
۵. ستارۀ سوخته. مجموعه داستان. 1384؛
۶. میراث شهرزاد در افغانستان. داستان و پژوهش. 138۵؛
7. سپیدارهای گمشده. مجموعه داستان. 138۶؛
8. سعادت گمشده؛ سیرۀ عملی پیامبر اکرم. ۱۳۸۹؛
۹. نردبان آفتاب. بازنویسی داستان‌های مثنوی معنوی. شش جلد. سال‌های 138۶ تا 139۵؛
10. تأثیرات قرآن بر محتوا و ساختار مثنوی معنوی. ۱۳۹۱؛
1۱. سلام اوّل (گزیدۀ سرمقاله‌های روزنامۀ‌ عصرنو. ۱۳۹۵؛
1۲. کارنامۀ سیاسی و اجتماعی علامه سیّد اسماعیل بلخی. ۱۴۰۰؛
۱۳. انتشار صدها مقالۀ ادبی، فرهنگی، دینی و سیاسی در مطبوعات افغانستان، ایران و برخی کشورهای دیگر.

سید اسحاق شجاعی یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه سیاست و تاریخ معاصر) و یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از سید اسحاق شجاعی.

احمد سعادت

دکتر احمد سعادت در سال ۱۳۵۸ خورشیدی در منطقۀ سرخجوی ولسوالی ولایت بامیان به دنیا آمده است. او کارشناسی حقوق را در مؤسسه امام خمینی در ۱۳۸۴ به پایان برد و کارشناسی (۱۳۸۰)، کارشناسی ارشد (۱۳۸۵) و دکتری (۱۳۹۳) در رشتۀ فلسفۀ اسلامی از جامعه المصطفی دریافت کرد. او از سال ۱۳۸۹ تا ۱۴۰۰ در جامعه المصطفی گرگان مسئولیت‌هایی چون مدیر تحصیلات تکمیلی، سرپرست معاونت پژوهش، معاون پژوهش، مدیر گروه عمومی و مدیر گروه فلسفه به عهده داشته است.
فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. عضو هیأت تحریریه نشریۀ راستی، کابل، ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴؛
۲. مدیر مسئول نشریۀ دانشجویی فصل جدید، مجمع دانشگاهیان قم، ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶؛
۳. مسئول مؤسسه فرهنگی دانشجویان، قم، ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷؛
۴. رئیس انجمن فرهنگی طلاب، مجتمع آموزش عالی امام خمینی و مدیر مسئول نشریۀ پگاه اندیشه، ۱۳۸۷؛
۵. عضو شورای تحصیلات تکمیلی، جامعه المصطفی، ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴؛
۶. عضو کارگروه ویژۀ نشریات، جامعه المصطفی، ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴؛
۷. تدریس فلسفه، کلام، منطق، عرفان، ادیان، مذاهب، روش تحقیق و… . به مدت ۱۰ سال؛
۸. ارائۀ مقالات متعدد در همایش‌ها و جشنواره‌های مختلف؛
آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. نیازهای بشریت در گسترۀ شریعت (قلمرو دین). جشنوارۀ شیخ طوسی. ۱۳۷۸؛
۲. زبان دین. جشنوارۀ شیخ طوسی. ۱۳۷۹؛
۳. حیات و شعور هستی. ستاد اقامه نماز تهران. ۱۳۸۰؛
۴. تجدد گرایی ژورنالیک در افغانستان از آغاز تا استقلال (1919). مجلۀ گشایش. ۱۳۸۵؛
۵. تعامل سنت و مدرنیته یا فرایند نوسازی اندیشۀ دینی از دیدگاه امام خمینی. نشریۀ آفاق؛
۶. سیرۀ سیاسی و مبارزاتی پیامبراعظم(ص) با اهل‌كتاب. مجلۀ كوثر معارف. ۱۳۸۵؛
۷. مدارای پیامبراعظم(ص) و نابردباری یهودیان. مجلۀ معرفت؛
۸. سیرۀ سیاسی و مبارزاتی پیامبراعظم(ص). مجلۀ زمزم معارف. شمارۀ ۶؛
۹. مدارای پیامبراعظم(ص) و نابردباری مخالفان. مجلۀ طلوع. شمارۀ ۲۰. ۱۳۸۵؛
۱۰. فرایند نوسازی اندیشه دینی از دیدگاه امام خمینی قدس سره و نصر حامد ابوزید. مجلۀ طلوع. شمارۀ ۲۳. ۱۳۸۶؛
۱۱. راهکارهای همگرایی و انسجام جهان اسلام از دیدگاه سیدجمال‌الدین و امام خمینی(ره). مجلۀ طلوع. شمارۀ ۲۵. ۱۳۸۷؛
۱۲. رویکرد دینی و اشراقی ابن سینا. معرفت فلسفی (علمی-پژوهشی). شمارۀ 27. ۱۳۸۹؛
۱۳. معناشناسی تطبیقی عقل در کتاب و حکمت. مجلۀ طلوع. شمارۀ ۳۴ . ۱۳۸۹؛
۱۴. بازخوانی دلایل عصمت امام و ارزیابی آنها از منظر اهل سنت. آیینه معرفت (علمی-پژوهشی). شمارۀ ۲۴. ۱۳۸۹؛
۱۶. درآمد بر فهم روشمند اسلام؛ مطالعه موردی نقش عقل در فهم دین. فصلنامۀ امت واحده. ۱۳۸۹؛
۱۷. ارتباط نفس و بدن از دیدگاه ملا صدرا. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. ۱۳۹۲؛
۱۸. نگارش سه در دانشنامۀ امام رضا. ۱۳۹۶و ۱۴۰۰؛
۱۹. تقابل اسلام و جاهلیت. انتشارات المصطفی. قم. ۱۳۹۵؛
۲۰. مدخل ترک نماز جمعه. دانشنامۀ نماز جمعه. ۱۳۹۶؛
۲۱. عقلانیت اسلامی، مبنای تمدن نوین اسلامی. مجلۀ علمی اندیشۀ خاتم (غزنی). ۱۳۹۹؛
بررسی فلسفی- فقهی مالکیت در فضای مجازی. مرکز ملی فضای مجازی. ۱۴۰۰؛
۲۲. نقش صور و سطوح عقلانیت فلسفی در تمدن اسلامی. مجلۀ فلسفه دین دانشگاه تهران (علمی- پژوهشی). ۱۴۰۰؛
۲۳. عقلانیت، منطق حقیقت یابی. مجلۀ افق تبلیغ. ۱۴۰۰؛
۲۴. چیستی، کاربردها و نقدهای عقلانیت سلَفی در فهم متون دینی. اندیشه نوین دینی (علمی-پژوهشی). ۱۴۰۰.
دکتر احمد سعادت یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره و سرگروه منطقه‌ای ولسوالی ورس، ولایت بامیان است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از احمد سعادت.

محمود جعفری

شاه‌محمود / محمود جعفری در سال ۱۳۵۷ خورشیدی در منطقۀ توچی ولسوالی قره‌باغ ولایت غزنی به دنیا آمده است. او در سال ۱۳۶۵ به ایران مهاجرت کرد و فراگیری دروس حوزوی را آغاز کرد. جعفری از سال ۱۳۶۹ به شعر و ادبیات روی آورد و در سال ۱۳۷۴ دوباره به کشور بازگشت و به شغل آموزگاری پرداخت. او با روی کار آمدن دولت موقّت به کابل رفت و مصروف روزنامه‏‌نگاری شد. جعفری لیسانس و ماستری خود را در رشتۀ علوم سیاسی -روابط بین‏‌الملل از دانشگاه کاتب و آزاد اسلامی گرفته است. او شعر، داستان، زبان و ادبیات دری، آیین نگارش علمی، نقد ادبی، صلح و علوم سیاسی را در لیسه استقلال، بنیاد فرهنگ و جامعه مدنی، لیسه عالی ملالی، مرکز فرهنگی سراج، مرکز فرهنگی-اجتماعی در دری و دانشگاه‌های کاتب، گوهرشاد، ابوریحان و غرجستان تدریس کرده است. او به خاطر فعالیت‌های فرهنگی و ادبی، در سال ۱۳۸۵ از وزارت اطلاعات و فرهنگ، دیپلوم افتخاری و در سال ۱۳۹۵ نشان دولتی سید جمال الدین افغانی را از سوی ریاست جمهوری دریافت کرده است.

فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. مدیر مسئول مجلۀ کلید، مسئول فرهنگی رادیو کلید؛
۲. مدیر مسئول هفته‌نامۀ وحدت ملی؛
۳. مشاور و مسئول خبر تلویزیون نگاه؛
۴. صاحب امتیاز و مدیر مسئول هفته‌نامۀ ادبی سیمرغ؛
۵. آمر تحقیقات دانشگاه گوهرشاد و سردبیر فصلنامۀ علمی-پژوهشی گوهرشاد؛
۶. عضو هیئت تحریر هفته‌نامۀ مشارکت ملی و سردبیر هفته‌نامۀ هنری نما؛
۷. دبیر فارسی فصلنامه ادبیات معاصر و فصلنامۀ ادبی سپیده، معاون مدیر مسئول روزنامۀ سخن جدید، ؛
۸. فعالیت در هفته‌نامۀ همدلی، هفته‌نامۀ اقتدار ملی، روزنامۀ افغانستان، مجلۀ تربیت، روزنامۀ باختر، فصلنامۀ سراج و فصلنامۀ نگاه معاصر؛
۹. مسئولیت جلسات نقد ادبی را در چندین نهاد فرهنگی و مسئولیت برگزاری چندین همایش و جشنواره ادبی در کابل؛

آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. کلید خنده (طنز و فکاهی). 1381؛
۲. پروازهای منحنی (مجموعه شعر). 1381؛
۳. آموزش شعر. چاپ اول 138۵، چاپ دوم 1387، چاپ سوم 1390؛
۴. راهنمای نویسندگی. 138۵؛
۵. شعر سپید چیست؟ (پژوهشی ). 138۶؛
۶. عطر لیمو (مجموعه هایکو ). 1387؛
۷. مرثیه‏‌ آفتاب (مجموعه شعر کوششی). 1388؛
۸. بیا تفنگ را فراموش کنیم (مجموعه شعر ضد جنگ افغانستان).1391؛
۹. آسیب‏‌شناسی ادبیات عاشورایی (پژوهشی).1391؛
۱۰. ضرب‏‌المثل‏‌های موضوعی افغانستان. 1394؛
۱۱. پوسته‌ای با خشاب‏‌های خالی (دفتر اول، شعر دادخواهی افغانستان- کوششی). 1394؛
۱۲. افغانستان وطن من (معرفی ولایت‏‌های افغانستان برای کودکان). 1394؛
۱۳. سیب امتداد آرنج من است. (مجموعه شعر). زمستان 1396.
۱۴. فرهنگ سیاسی افغانستان در آینه امثال و حکم فارسی. ( 1396)؛
۱۵. بهار کابل (گزینه شعرهای یوسف آینه). زمستان 1397؛
۱۶. داستان‏‌هایی از جاهای تاریخی افغانستان (برای کودکان). بهار 1398؛
۱۷. گل نارنج (مجموعه هایکو). تابستان 1398؛
۱۸. آیینه ادب (مجموعه مقالات مجله ادب). خزان 1398.
۱۹. هفت افسانه و هفت ترانه. (داستان‌هایی برای کودکان). گردآوری و بازنویسی عبدالرفیع کابلی و محمود جعفری. مرکز معلومات افغانستان در پوهنتون کابل. 1398.
محمود جعفری یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره و سرگروه منطقه‌ای ولسوالی قره‌باغ ولایت غزنی است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از محمود جعفری

عبدالحکیم محمدی (کاظمی)

دکتر عبدالحکیم محمدی (کاظمی) در سال ۱۳۵۴ خورشیدی در منطقۀ المیتو ولسوالی جاغوری ولایت غزنی به دنیا آمده است. او تحصیلاتش در جاغوری آغاز کرد و در سال ۱۳۷۳ به ایران مهاجر شد. او در شهر قم، در کنار تحصیلات حوزوی به مدرسۀ رسمی ایران هم رفت و در سال ۱۳۸۵ دیپلم گرفت، همچنین سطح متوسطۀ حوزه را در سال ۱۳۸۳ در رشتۀ فلسفه و کلام اسلامی و سطح عالی را در ۱۳۸۶ به پایان برد. او بعد از یکسال فراگیری خارج فقه و اصول، در رشتۀ معارف اسلامی با گرایش تاریخ اسلام ادامۀ تحصیل داد و در ۱۳۹۴ از پایان‌نامه دکتری خود دفاع کرد.
فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. مسئول علمی کنگرۀ ملی علامۀ مدرس افغانی؛
۲. راه‌اندازی مجلۀ غزنین در کمسیون فرهنگی مجمع فرهنگی جاغوری؛
۳. همکاری با نشریۀ دانشگاه خواجه عبدالله انصاری؛
۴. همکاری با نشریۀ علمی فرهنگی (انتظار)؛
۵. راه‌اندازی نشریۀ علمی هیواد در دانشگاه هیواد کابل با همکاری داکتر امید افغان و داکتر نورالدین علوی. سردبیری این مجله از زمان تأسیس تا اکنون؛
۶. همکاری با مجلۀ (آفاق)؛
۷. عضو هیئت علمی نشریۀ علمی (تاریخ اسلام در آیینۀ اندیشه‌ها)؛
۸. تدریس در دانشگاه خواجه عبدالله انصاری هرات. ۱۳۹۰ تا اکنون؛
۹. مسئول کمیته ارتقای کیفیت در دانشگاه خواجه عبدالله انصاری؛
۱۰. تدریس در دانشگاه هیواد کابل. ۱۳۹۷ تا اکنون؛
۱۱. مسئول بخش تحقیقات و فرهنگی دانشگاه هیواد کابل.
آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. ۳۷ مقاله برای دانشنامۀ نماز جمعه؛
۲. غزنی، بستر تمدن شرق اسلامی (مجموعه مقالات). ( به صورت مشترک با مصطفی خرمی و سید علی‌نقی میرحسینی. جلد دوم. انتشارات عرفان. تهران. ۱۳۹۳؛
۳. علامه مدرس افغانی. مجموعه مقالات کنگره علمی. (به صورت مشترک با محمدآصف محسنی(حکمت)). مجمع علما و طلاب جاغوری. ۱۳۸۴؛
۴. علامه مدرس افغانی. ویژه‌نامۀ کنگره علمی. (به صورت مشترک با محمدآصف محسنی(حکمت)). مجمع علما و طلاب جاغوری. ۱۳۸۴.
دکتر عبدالحکیم محمدی (کاظمی) یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه تاریخ) و یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از عبدالحکیم محمدی (کاظمی).

پروین ولی‌زاده

پروین ولی‌زاده در شهر پلخمری ولایت بغلان به دنیا آمده است و در اصل از ولسوالی قره‌باغ ولایت غزنی است. او ماستری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه فردوسی مشهد دارد. ولی‌زاده از سال ۱۳۸۹ ویراستاری را به صورت تجربی شروع کرده است. او در سال ۱۳۹۳ با تهیۀ پیش‌نویس شیوه‌نامۀ دانشنامه همکاری خود را با بنیاد دانشنامۀ هزاره آغاز کرد و یک سال بعد به عنوان مدخل‌یاب در دفتر دانشنامه مشغول به کار شد. او از سال ۱۳۹۵ به‌عنوان منشی شورای علمی فعالیت می‌کند و همچنین در بخش ویراستاری مقالات نیز فعالیت دارد. او ویراستاری چندین کتاب را در کارنامۀ خود دارد.
پروین ولی‌زاده یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از پروین ولی‌زاده

عصمت الطاف

عصمت الطاف در سال ۱۳۷۲ خورشیدی در قریۀ ارگی در درۀ ‌ندک در ولسوالی میرآمور ولایت دایکندی‌ به دنیا آمده است. الطاف در سال 1391 در دانشگاه کابل رشتۀ زبان و ادبیات فارسی پذیرفته شد و لیسانس (۱۳۹۵) و ماستری (۱۳۹۸) خود را به پایان برد. او در سال ۱۴۰۰ دکترای همین رشته را در دانشگاه علامه طباطبایی تهران آغاز کرده است. الطاف در مکتب متوسطۀ ذکور ندک در میرآمور، لیسۀ خصوصی دین و دانش و لیسۀ خصوصی پگاه در کابل تدریس داشته است. او از سال 1393 در جلسات خوانش و تحلیل داستانِ مؤسسۀ فرهنگی در دری، کابل، خانۀ سفید، مرکز فرهنگی افغانستان و بنیاد اندیشه شرکت کرده است که داستان‌های کوتاهش در مجموعه‌های نفس عمیق، ۱۳۹۶ و کرانه‌های نزدیک، ۱۳۹۹ منتشر شده است.
فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. همکاری با بنیاد اندیشه از ثور سال 1397 تا اسد سال ۱۴۰۰؛
۲. گزارشگر و عکاس در بخش یادکرد فصلنامۀ فرهنگی، ادبی و هنری ادبیات معاصر؛
۳. ویراستاری در بخش انتشارات بنیاد اندیشه؛
۴. ویراستاری چندین کتاب؛
۵. همکار در روزنامۀ افغانستان ما و هفته‌نامه‌های سیمای خرد، جادۀ ابریشم و تحول؛
۶. مدیرمسئول هفته‌نامۀ آوای دایکندی (مدت کوتاه).
اثر منتشرشدۀ الطاف:
این‌جا در نقشه نیست، مجموعه داستان. انتشارات تاک و آمو. تهران. ۱۴۰۰.
عصمت الطاف یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره و عضوِ گروه منطقه‌ای ولسوالی میرآمور ولایت دایکندی است.

محمدجواد برهانی

محمدجواد برهانی در سال ۱۳۵۰ خورشیدی در منطقۀ بابه ولسوالی جاغوری، ولایت غزنی به دنیا آمده است. او دروس مقدماتی علوم دینی را در جاغوری فراگرفت. برهانی در سال ۱۳۶۹ برای ادامۀ تحصیل به کویته پاکستان و سپس در سال ۱۳۷۳ به ایران رفت و در حوزۀ علمیه قم شامل شد. او در مؤسسۀ امام خمینی کارشناسی (۱۳۸۱) و ماستری (۱۳۸۴) خود را در رشتۀ معارف اسلامى و جامعه شناسی به پایان رساند. برهانی دروس حوزوی را برای طلاب افغانستانی، پاکستانی، عراقی و انگلیسی به زبان‌های عربی، فارسی، اردو و انگلیسی تدریس می‌کرد. همچنین او در مدرسۀ خاتم‌الانبیاء در منطقۀ بابه و مجتمع قرآن و عترت در کابل تدریس داشته است.
فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. عضو هیئت علمی دیپارتمنت جامعه‌شناسی‌ دانشگاه کاتب و تدریس در آن دانشگاه، سه سال؛
۲. تدریس در دانشگاه‌های خاتم‌النبیین، پیام نور، جامعه المصطفی و استقلال؛
۳. مؤسس مؤسسۀ تحقیقات بنیادین و عضو هیئت تحریریۀ فصلنامۀ اندیشۀ فردا؛
۴. عضو مؤسس مجمع علما و طلاب جاغوری و مسئول سایت مجمع ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷؛
۵. عضو مؤسس انجمن دانشگاهیان افغانستان در کابل.

آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. تألیف بیش از سی مقاله برای نشریات و مجلات داخلی و خارجی؛
۲. سیرۀ اجتماعی پیامبر اعظم (ص). هفت بار چاپ. انتشارات بوستان کتاب. قم و کابل؛
۳. ترجمۀ بانک از نگاه اسلام. نوشتۀ آیت‌الله العظمی فیاض. قم و کابل؛
۴. نقش اسلام در دگرگونی اجتماعی با تأکید بر افغانستان معاصر. مؤسسۀ امام خمینی؛
۵. سیرۀ اجتماعی امام حسین (ع). انتشارات دارالمبلغین. قم و انتشارات مقصودی. کابل. ۱۳۹۶؛
۶. ترجمۀ الگوی حکومت اسلامی. بوستان کتاب. قم و انتشارات مقصودی. کابل. ۱۳۹۶؛
۷. حکومت اسلامی و جایگاه زن در آن. بوستان کتاب. قم و انتشارات مقصودی. کابل؛
۸. احکام مقدماتی. انتشارات اکبر و مؤسسۀ تحقیقات علوم انسانی. کابل؛
۹. آموزش اخلاق مقدماتی. انتشارات اکبر و مؤسسۀ تحقیقات علوم انسانی. کابل؛
۱۰.عقاید مقدمات. انتشارات اکبر و مؤسسۀ تحقیقات علوم انسانی. کابل؛
۱۱. آموزش احکام پیشرفته. انتشارات اکبر و مؤسسۀ تحقیقات علوم انسانی. کابل؛
۱۲. اخلاق پیشرفته. انتشارات اکبر و مؤسسۀ تحقیقات علوم انسانی. کابل؛
۱۳. عقاید پیشرفته. انتشارات اکبر و مؤسسۀ تحقیقات علوم انسانی. کابل؛
۱۴. سفرنامۀ اربعین. انتشارات اکبر. کابل. ۱۳۹۳؛
۱۵. روش تحقیق. انتشارات احسانی. قم؛
۱۶. سبک زندگی خانوادگی حضرت فاطمه زهرا. مؤسسه فانوس. کابل. ۱۳۹۹؛
۱۷. ترجمۀ الاراضی نوشتۀ آیت‌الله فیاض. مؤسسه فانوس. کابل. ۱۳۹۹.
محمدجواد برهانی یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از محمدجواد برهانی.

زهرا حسین‌زاده

زهرا حسين‌زاده در سال ۱۳۵۸ خورشیدی در قريۀ گرماب، ولسوالی لعل و سرجنگل ولايت غور به دنیا آمده است. خانوادۀ او در سال ۱۳۵۹ به ایران مهاجرت کردند و حسین‌زاده دیپلم خود را در مشهد گرفت. او ماستری فلسفه و كلام از جامعة المصطفی دارد. حسین‌زاده به طور جدی از سال ۱۳۷۸ به ادبيات روی آورد. از او آثار فراوانی در مطبوعات ايران و افغانستان منتشر شده است. موضوع اکثر مقالات او زنان است. حسين‌زاده سال‌ها به تدريس زبان و ادبيات فارسی، ادبيات عرب، دين و زندگی، منطق، مكاتب ادبی، تاريخ اديان و… در حوزه‌های علميه، مدارس خودگردان مهاجرين و مؤسسات فرهنگی اشتغال داشته و بارها به عنوان معلم و فعال فرهنگی نمونه انتخاب شده است.

فعالیت‌ها و افتخارات او عبارتند از:

1. رياست بنياد رهبر شهيد در مشهد، ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۶؛

2. مديرِ مدرسۀ فاطمه‌الزهرا (س). گلشهرِ مشهد، ۱۳۷۵ و ۱۳۷۶؛

3. رئیس انجمن شاعران و نويسندگان جوان در دفتر هنر و ادبيات مقاومت افغانستان، ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۲؛

4. عضوِ مؤسسه «درّ دری» و تحريريۀ مجله خط سوم،۱۳82 تا كنون؛

5. معاون سردبير مجله درّ دری؛

6. مدیرِ بخش شعر مؤسسه درّ دری، 1387 تا کنون؛

7. عضوِ تحريریۀ نشریۀ حكايت؛

8. عضو تحريريۀ مجلۀ المصطفی در كابل؛

9. دبير جشنوارۀ حماسۀ گل سرخ؛

10. دبیرِ بخش شعر فصلنامۀ ادبيات معاصر؛

11. دبیر بخش شعر مجلۀ تاک؛

12. داورِ مسابقات و جشنواره‌های مختلف ازجمله جايزۀ ادبی زمستان، جشنوارۀ ادبی نوروز، خوبان پارسی‌گو، نخستین جشنوارۀ غزل پارسی در افغانستان، جشنوارۀ شعر کلمه، اولين دورۀ مسابقه سخنرانی و فن بيان با عنوان سخنران حرفه‌ای، جشنوارۀ رسول مهربانی؛ کنگره واژ‌ه‌های تشنه، جشنوارۀ ادبی ماورا و …؛

13.  نویسندگی و گویندگی گفتار متن مستند «چشم‌به‌راه» و راویت‌گری مستند «ریشه در خویش» برای شبکه‌های تلویزیونی ایران؛

14.  مدخل‌یابِ دانشنامۀ هزاره، ۱۳۹۳ تا کنون؛

15.  کسب مقام اول و دوم در جشنوارۀ ادبی قند پارسی در سال‌های مختلف؛

16.  کسب مقام اول شعر در جشنواره فرهنگی – تبليغی طوبی در 1378 و ۱۳۸۸؛

17.  مقام دوم داستان در چهارمين جشنوارۀ نشريات تجربی، ۱۳۸۳؛

18.  برنده در جشنوارۀ شعر عاشورايی حوزه، ۱۳۸۴؛

19.  کسب رتبه برتر شعر آزاد در جشنواره شعر رضوی مشهد، سال‌های ۱۳۸۵، ۱۳۸۶، ۱۳۸۷، ۱۳۸۸، ۱۳۹۰ و مقام اول در سال ۱۳۹۰؛

20.  کسب مقام اول شعر در نخستين كنگره سيد جمال در دانشگاه بين‌الملی امام خمينی؛

21.  تقديرشده در هفتمين کنگره شعر و داستان بندرعباس، ۱۳۸۶؛

22.  تقديرشده در هفتمين جشنواره شب‌های شهريور؛

23.  مقام اول شعر در جشنوارۀ هنر متعالی در 1388؛

24.  مقام دوم شعر در همايش دانشجويی ادبيات عاشورايی، 1390.

25. چهره ماندگار بخش ادبی در اولین آیین تجلیل از چهره‌های ماندگار مهاجرین در 1392 در مشهد؛

26. مقام سوم جشنواره بین‌المللی اشراق در سال 1394؛

27. مقام دوم جشنواره بین‌المللی عبرات در سال 1395؛

28. نامزد جشنواره شعر فجر در سال 1395.

آثار و تألیفات او عبارتند از:

1.  نامه‌ای از لاله كوهی، مجموعه شعر. انتشارات عرفان؛

2.  پلنگ در پرانتز، مجموعه شعر. انتشارات سپيده باوران؛

3.  خانه بغض کوچکی است، گزیده شعرهای سعادت‌ملوک تابش. با مقدمه و گزینش زهرا حسین‌زاده. انتشارات تاک؛

4. جان پدر کجاستی؟، مجموعه شعر یادمان شهدای واقعه تروریستی دانشگاه کابل. با یادداشت و گزینش زهرا حسین‌زاده. انتشارات سوره مهر.

زهرا حسین‌زاده یکی از مؤلفان، مدخل‌یاب، مسئول مالی دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از زهرا حسین‌زاده.

محمدحسین حسرت

محمدحسین حسرت در سال 1360 خورشیدی در قریۀ تمقول اُلیاتو، ولسوالی جاغوری ولایت غزنی به دنیا آمده است. او آموزش را از مکتب‌خانه محلی آغاز کرد، در سال 1371 شامل صنف چهارم مکتب متوسطۀ اُلیاتو و شغله شد. او در سال 1378 خورشیدی صنف دوازده را به اتمام رساند و نخست در پاکستان و بعد در ایران مهاجر شد و در اواخر سال 1379 به افغانستان برگشت. حسرت مقطع لیسانس را در سال 1383 در رشتۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه کابل تمام کرد و ماستریِ رشتۀ مطالعات کاربُردی گزار از منازعه را در سال 1389 در دانشگاه پاناسِسترا در کمبودیا به اتمام رساند. او با تعدادی زیادی از مراکز و نهادهای آموزشی و پژوهشی در زمینۀ حقوق ‌بشر، صلح و حل منازعه در داخل و خارج افغانستان همکاری داشته است. بخش عمده کارهای پژوهشی او نیز در حوزۀ حقوق ‌بشر، صلح‌پروری، منازعات قومی و افراط‌گرایی مذهبی در افغانستان است.
فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. همکاری با کمیسیون مستقل حقوق ‌بشر، ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۳؛
۲. همکاری با انستیتوی مطالعات استراتژیک افغانستان، ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴؛
۳. تدریس در مرکز ملی تحقیقات پالیسی دانشگاه کابل، ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱، (به صورت نیمه‌وقت)؛
۵. تدریس در دانشگاه گوهرشاد، ۲۰۱۵ (به صورت نیمه‌وقت)؛
۶. تدریس در دانشگاه کاتب، شاخۀ برچی، ۲۰۱۶ ( به صورت نیمه‌وقت)؛
۷. همکاری با شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق‌ بشر، ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷؛
۸. همکاری با انستیتوی دیپلوماسی وزارت خارجه؛
۹. همکاری مشاوره‌ای با گلوبال هیلت کونیکت (Global Health Connect) سازمان مستقر در مالیزیا، مؤسسه حمایت از زنان مستقر در مالیزیا؛
آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. گزارش پژوهشی عوامل خودسوزی زنان در حوزۀ جنوب غرب افغانستان. کمیسیون حقوق ‌بشر افغانستان. 1385؛
۲. آموزش صلح و حل منازعه (به صورت مشترک). کتاب درسی. مرکز ملی تحقیقات پالیسی دانشگاه کابل. ۱۳۹۱؛
۳. جامعۀ مدنی و صلح‌پروری در افغانستان. (مقاله). در رساله‌ای زیر عنوان پل‌سازی و توسعۀ مراوادات مردمان جنوب آسیا، نیپال. ۱۳۹۱. (انگلیسی)؛
۴. دو گزارش پژوهشی وضعیت تعلیم و تربیت در افغانستان. کمیسیون حقوق ‌بشر افغانستان. ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲؛
۵. دو گزارش پژوهشی در مورد عوامل خشونت علیه زنان. کمیسیون حقوق ‌بشر افغانستان. ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲. (انگلیسی و فارسی)؛
۶. از نظریه به عمل (به صورت مشترک). گردآوری فشرده یافته‌های تحقیقات دانشجویان دورۀ پنجم مطالعات کاربُردی گزار از منازعه. دانشگاه پاناسِسترا. وب‌سایت مرکز مطالعات صلح و منازعه کمبوج. 1392. (انگلیسی)؛
۷. چشم‌انداز گفتگوهای صلح در افغانستان. (مقاله). وب‌سایت مرکز مطالعات صلح و منازعه کمبوج. 139۲. (انگلیسی)؛
۸. قوم‌هراسی و خشونت بی‌پایان در افغانستان. (مقاله). وب‌سایت مرکز مطالعات صلح و منازعه کمبوج. 1393. (انگلیسی)؛
۹. چندین گزارش‌ بلند پژوهشی در موضوعات وضعیت حقوق اقتصادی اجتماعی، وضعیت حقوق‌ کودکان، وضعیت کهن‌سالان، بررسی سطح آگاهی حقوق‌ بشر در افغانستان، وضعیت سالانه حقوق ‌بشر در افغانستان، تحقیقی ملی دربارۀ قتل‌های ناموسی در افغانستان. (به صورت مشترک). ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۳؛
۱۰. صلح‌پروری و حل منازعه (به صورت مشترک)، کتاب درسی. دانشگاه گوهرشاد. ۱۳۹۴؛
۱۱. حقوق ‌بشر و اسلام (به صورت مشترک). ترجمۀ مجموعه مقالات، مرکز پژوهشی دانشگاه کاتب. ۱۳۹۵؛
۱۲. دست‌نامۀ رهنمودِ پژوهش، دادخواهی و نظارت از حقوق‌بشر (به صورت مشترک). شبکۀ جامعۀ مدنی. ۱۳۹۷؛
۱۳. دست‌نامۀ نقش نهادهای جامعۀ مدنی در روند صلح‌ افغانستان. مرکز ملی تحقیقات پالیسی. به صورت رسمی نشر نشده. ۱۳۹۸؛
۱۴. دست‌نامۀ قانون اساسی در افغانستان. (به صورت مشترک). مؤسسه پژوهش‌های حقوقی حمیده برمکی. ۱۳۹۸؛
۱۵. گزارش سایه دربارۀ وضعیت شکنجه در افغانستان (به صورت مشترک). وب‌سایت دفتر کمیساریای ملل متحد در امور حقوق ‌بشر. ۱۳۹۹؛
۱۶. گزارش تحقیقی فراتر از یک قرن آزار و شکنجه: وضعیت حقوق ‌بشری هزاره در دوران حکومت وحدت ملی. وب‌سایت دفتر کمیساریای ملل متحد در امور حقوق ‌بشر. ۱۳۹۹.(انگلیسی)؛
۱۷.گفتگوهای صلح میان آمریکا و طالبان. مقاله سه گانه، وب‌سایت مرکز تحقیقات ملی پالیسی. ۱۳۹۹. (انگلیسی).
محمدحسین حسرت یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از محمدحسین حسرت.

عبدالله اخلاقی

عبدالله اخلاقی در سال ۱۳۵۰ خورشیدی در قریۀ لوخ‌گردن اوت‌قول ولسوالی جاغوری ولایت غزنی به دنیا آمده است. او در ۱۳۵۹ به مکتب‌خانه رفت و در مدرسه علمیۀ آیت‌الله وحیدی اوت‌قول مقدمات، سیوطی و حاشیه را فرا گرفت.

اخلاقی در ۱۳۶۶ به ایران مهاجرت کرد و در ۱۳۶۹ در مرکز جهانی علوم اسلامی به صورت رسمی تحصیل خود را در حوزۀ علمیه قم آغاز کرد. او لیسانس و ماستری خود را در رشتۀ علوم سیاسی از مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی گرفته است و همزمان سطح سه حوزه را نیز تمام کرده است.

۱. کار در دایرةالمعارف مفاهیم بنیادین حکمت سیاسی اسلامی و دایرةالمعارف فلسفه سیاسی اسلامی؛
۲. تدریس در دانشگاه خاتم النبیین غزنی. ۱۳۹۵؛
۳. تدریس در دانشگاه خاتم النبیین جاغوری. ۱۳۹۶؛
۴. همکاری با شورای مرکزی مجمع علما و طلاب جاغوری، ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۱؛
آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. فلسفۀ سیاسی امام خمینی؛
۲. حدیث پایداری؛
۳. دو مقاله در نشریۀ معرفت مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)؛
۴. بیش از ده مقاله دیگر در مجلات مختلف.

عبدالله اخلاقی یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.

منبع: دریافت زندگی‌نامه از عبدالله اخلاقی.

حسین رهیاب

حسین رهیاب (سید میرزا¬حسین بلخی) در سال 1350 خورشیدی در در قریۀ زوک (خمی¬سای) ولسوالی بلخاب ولایت سرپل به دنیا آمده است. او در سال 135۸ به ایران مهاجرت کرد و در سال 1367 شامل مدرسۀ‌ عباس‌قلی‌خان مشهد شد. او به صورت جدی داستان¬نویسی را در سال ۱۳۶۹ آغاز کرد. رهیاب در جلسات نقد حوزۀ هنری و روزنامه قدس شرکت داشت. با تشکیل دفتر هنر و ادبیات افغانستان در حوزۀ هنری مشهد در سال 137۱ او به این دفتر پیوست و علاوه بر همکاری با بخش داستان، مسئولیت ادبیات کودکان آن دفتر را نیز به عهده گرفت. رهیاب با سقوط حکومت طالبان در سال 1380 به کشور بازگشت و در کابل مدتی با «اتحادیه فرهنگیان افغانستان» همکاری کرد و در انتخابات لوی¬جرگه اضطراری در سال 1381 عضو ستاد انتخاباتی شمال کشور بود و با استقرار در مزارشریف و ولایت سرپل در روند برگزاری انتخابات نقش ایفاء کرد. او در سال 1389 مقطع کارشناسی ارشد فقه و معارف اسلامی را به پایان رساند.
فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. همکاری¬ با ادارۀ پاسخگویی آستان قدس رضوی. ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۷؛
۲. مسئولیت بخش داستان دفتر ادبیات قم. ۱۳۷۵ به مدت چهار سال؛
۳. همکاری با هفته‌نامۀ وحدت؛
۴. تأسیس و ادارۀ نشریۀ گلبانگ (اولین جریدۀ ادبی مهاجرین در ایران) با شریف سعیدی و تقی اکبری و مسئول بخش داستان تا پایان د¬ورۀ اول؛
۵. مسئولیت واحد ادبیات شورای فرهنگی افغانستانی‌های مقیم مشهد. ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵؛
۶. عضویت و همکاری با نشریاتی چون اندیشۀ نو کابل، روزنامۀ اطلاعات روز، هفته¬نامۀ اقتدار ملی، جریدۀ ادبی گلبانگ، مجلۀ امین، مجلۀ حقوق بشر افغانستان؛
۷. سردبیر نشریۀ پیامبر و سردبیر فصل¬نامۀ هموطن.

آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. سوره بچه¬های مسجد. شمارۀ 44. با همکاری محمدی و بومان. ۱۳۷۶؛
۲. مجموعه داستان «پسرک گمنام» برای نوجوانان، مجموعه سوم آثار داستان نویسان مهاجر با همکاری حامدی. حوزۀ هنری دفتر ادبیات مشهد؛
۳. مجموعه چهارم داستان¬نویسان مهاجر با همکاری زهرا حسین¬زاده. حوزۀ هنری دفتر ادبیات مشهد؛
۴. مجموعه سی¬راز خوشبختی. انتشارات المصطفی. ۱۳۸۹؛
۵. رازهای معنوی برای شادزیستن. 139۱؛
۶. قوانین آسمانی برای موفقیت. ۱۳۹۲؛
۷. رازهای معنوی موفقیت. انتشارات نسل نواندیش. تهران. ۱۳۹۳؛
۸. اصول پیروزی در انتخابات. انتشارات پرند. کابل. ۱۳۹۷؛
۹. تاریخ بلخاب. دو جلد.
۱۰. بیش از 1000 مقاله، داستان، گزارش، مصاحبه و … در مطبوعات افغانستانی، سایت¬های مختلف و برخی از جراید ایرانی از جمله فصلنامۀ سراج، هفته¬نامۀ وحدت، هفته¬نامۀ بنیاد وحدت، هفته¬نامۀ پیام مجاهد، اقتدار ملی، اندیشۀ نو، مجلۀ فجر امید، نشریۀ ادبی گلبانگ، روزنامۀ جمهوری اسلامی، روزنامۀ قدس، روزنامۀ توس مشهد، مجلۀ ادبیات داستانی، مجلۀ تلاوه، مجلۀ امین، مجلۀ موفقیت، مجلۀ راز، مجلۀ حقوق بشر کابل، روزنامۀ اطلاعات روز کابل، روزنامۀ آسیا تایمز کابل، روزنامه جامعۀ باز کابل، روزنامۀ صدای شهروند کابل، هفته¬نامۀ نیمرخ کابل، روزنامۀ عصر نو مزارشریف.
حسین رهیاب (بلخی) یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره و سرگروه منطقه‌ای ولسوالی بلخاب ولایت سرپل است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از حسین رهیاب (بلخی).

محمدحسین فیاض

محمدحسین فیاض در سال ۱۳۴۹ در ولسوالی مالستان ولایت غزنی به دنیا آمده است. او در سال 1370 ش به ایران مهاجر شد و در مشهد همزمان با تحصیل به عضویت «انجمن شاعران انقلاب اسلامی افغانستان» درآمد. فیاض در سال 1372 به افغانستان رفت و بار دیگر در ۱۳۷۴ راهی ایران شد و وارد حوزۀ علمیه قم شد. او در سال 138۸ کارشناسی ارشد خود را در رشتۀ تاریخ به پایان برد. فیاض در حدود 12 سال عضو هیئت مدیرۀ «خانۀ ادبیات افغانستان» بود.
آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. زیر آسمان کابل (سفرنامه). تهران. حوزه هنری، 1375؛
۲.سنگر شیخ تراغ (مجموعه خاطرات جهاد افغانستان). تهران. حوزۀ هنری. 1375؛
۳.گنجشک تبعیدی (اولین مجموعه شعر). تهران. انتشارات عرفان. 1387؛
۴.الو! این‌جا کویته‌است (سوگ سروده‌های شاعران در واکنش به نسل‌کشی هزاره‌ها در کویته پاکستان). کویته. 1392؛
۵. آسیب‌شناسی روابط گروه‌های قومی شیعه در افغانستان، جامعه المصطفی العالمیه، قم 1393.
۶. شعر امروز غزنی (مجموعه شعر گردآوری‌شده از شاعران غزنی). مؤسسه فرهنگی اکو. تهران. 1393؛
۷. یک کلکین و صد گنشجک (مجموعه شعر گردآوری‌شده از شاعران عضو خانۀ ادبیات). تاک. کابل. 1394.
۸. فریاد روشنایی (سروده‌هایی برای جنبش عدالت‌خواهی و شهدای دهمزنگ). با همکاری محمدبشیر رحیمی. تاک. کابل. 1395؛
۹. کشتۀ تدریجی (دومین مجموعه شعر). تاک. کابل. 1397؛
۱۰. آسیب‌شناسی روابط شیعیان افغانستان (چاپ دوم با تجدید نظر و اضافات). انتشارات نسل نو. کابل 1398؛
۱۱.تاریخ و مردم مالستان. انتشارات مقصودی. کابل. 1399.
محمدحسین فیاض یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره و عضوِ گروه منطقه‌ای ولسوالی مالستان ولایت غزنی است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از محمدحسین فیاض.

قربان‌علی فصیحی

قربان‌علی فصیحی در سال ۱۳۳۴ خورشیدی در منطقۀ سیاه‌چوبِ ارزگان خاص در ولایت ارزگان به دنیا آمده‌ است. او اصالتاً از شیرداغ مالستان است. ایشان در جاغوری و مزار شریف تحصیل کرد و در سال ۱۳۵۶ خورشیدی به ایران مهاجرت کرد و در شهر مشهد از اساتیدی چون آیت‌الله رضا‌زاده، آیت‌الله مرتضوی، آیت‌الله استاد سید صالحی و آیت‌الله فلسفی دروس حوزوی را فراگرفت. فعالیت‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی او عبارتند از:
۱. مدیر مسئول هفته‌نامۀ بنیاد وحدت به مدت هفت سال؛
۲. همکاری در نوشتن تفسیر راهنما تألیف علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی؛
۳. عضویت و داشتن مسئولیت‌هایی در احزاب پاسداران جهاد اسلامی و وحدت اسلامی؛
۴. تدریس در جامعه المصطفی؛
۵. رئیس انجمن علمی پژوهشی علوم حدیث؛
۶. مسؤل انجمن علمی فرهنگی حکمت؛
۷. مدیر مسئول نشریۀ مستقیم؛
۸. کارشناس مذهبی در رادیو برون مرزی مشهد مقدس و هادی تی‌وی؛
۹. عضوِ اندیشوران حوزۀ علمیۀ قم؛
۱۰.همکاری کوتاه‌مدت با دانشنامۀ امام رضا(ع).
آثار و تألیفات او عبارتند از:
۱. مجموعۀ چهار جلدی آیینۀ حکمت، دریافت نو از حکمت‌های نهج البلاغه (به صورت گروهی). انتشارات مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی. 139۰، ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸؛
۲. مجموعۀ سه جلدی عالمان شیعه غزنی، (با همکاری علی‌مدد شریفی). جلد اول. مؤسسۀ انتشارات عرفان، تهران، 1393 و جلد دوم و سوم. انتشارات نسیم آفتاب. ۱۴۰۰؛
۳. سروقامتان، ویژه‌نامۀ یادمان منطقه‌ای شهدای انقلاب اسلامی افغانستان. (نوبت اول، شهر باستانی هرات). تألیف گروهی. شورای فرهنگی افغانستانی‌های مقیم ایران. مشهد. ۱۳۹۵؛
۴. یاران آفتاب، ویژه‌نامۀ نکوداشت وکلای امام خمینی (ره) در افغانستان. (با همکاری علی‌مدد شریفی). شورای فرهنگی افغانستانی‌های مقیم ایران. مشهد. ۱۳۹۵؛
۵. تألیف شش مقاله برای مجلۀ پژوهش‌های قرآنی. دفتر تبلیغات. ۱۳۷۴ و ۱۳۸۲؛
۶. تألیف هفت مقاله برای نشریۀ مستقیم. ۱۳۸۸، ۱۳۸۹؛
۷. تأثیر هویت ملی در انسجام اسلامی. ویژه‌نامه. معاونت فرهنگی تربیتی مرکز علوم جهانی. ۱۳۶۶؛
۸. تألیف سه مقاله برای پیام پاسدار، ارگان پاسداران جهاد اسلامی. ۱۳۶۶ و ۱۳۶۷؛
۹. تألیف دو مقاله برای ماهنامۀ راستی. ۱۳۸۲ و ۱۳۸۳:
۱۰. ‎قرآن کریم معجزۀ پیامبر اکرم(ص). ‎فصلنامۀ تخصصی سفیر. مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶؛
۱۱. ‎ ‎قلمرو آزادی از نگاه علی(ع). ‎نگاه حوزه. ۱۳۷۹؛
۱۲. ‎قانون اساسی و مطالبات مذهبی و فرهنگی مردم. مجموعه مقالات سمینار. مرکز فعالیت‌های فرهنگی تبیان. ۱۳۸۲؛
۱۳. شاخصه‌های پیشرفت از منظر قرآن و حدیث. مجموعه مقالات نخستین همایش ملی دبیرخانه حوزوی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت)؛
۱۴. جایگاه عدالت در آموزه‌های دینی. فصلنامۀ فرهنگی معرفتی کرانه‌های اندیشه. ۱۴۰۰؛
۱۵. بیش از 300 سرمقاله و تحلیل مسائل سیاسی و اجتماعی در هفته‌نامۀ بنیاد وحدت.

قربان‌علی فصیحی غزنوی یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه سیاست و تاریخ معاصر) و یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از قربان‌علی فصیحی غزنوی

سید اسحاق شجاعی

سید اسحاق شجاعی در سال13۴0 خورشیدی در قریۀ کمرغیاث ولسوالی بلخاب، ولایت سرپل به دنیا آمده است. تحصیلات ابتدایی را در زادگاه خود فرا‌‌گرفت. او با آغاز جنگ‌ در افغانستان به ایران مهاجرت کرد و در حوزۀ علمیۀ مشهد مشغول به تحصیل شد. او علاوه بر تحصیلات حوزه‌ای، ماستری خود را از جامعه المصطفی گرفته است. او از سال 13۶۵ به ادبیات و نویسندگی روی آورده است و در موضوعات ادبی، فرهنگی، دینی و ادبیات داستانی آثاری دارد. شجاعی در چندین همایش و کنگرۀ ملّی و بین‌المللی در افغانستان و ایران حضور یافته و گفت‌وگوهای تلویزیونی و رسانه‌ای بسیاری دربارۀ مسائل فرهنگی، دینی، سیاسی و ادبی در افغانستان و ایران داشته است.
شجاعی از پیشگامان داستان‌نویسی مهاجرت در ایران است و در آموزش داستان‌نویسان جوان مهاجر نقش برجسته دارد. او برای معرفی ادبیات افغانستان به جامعۀ فرهنگی و ادبی ایران کتاب‌های «میراث شهرزاد در افغانستان» و «برف و نقش‌های روی دیوار» منتشر کرده است.
شجاعی ازجمله بنیان‌گذاران برخی نهادهای فرهنگی و ادبی مانند جمعیت 2۶ نفر، کتابخانۀ حضرت یحیی بن زید، دفتر هنر و ادبیات افغانستان در حوزۀ هنری مشهد، مرکز فرهنگی آفتاب، اتّحادیه نویسندگان افغانستان، انجمن نویسندگان جوان بوده و مسئولیت‌های اجرایی نیز بر عهده داشته است. او تندیس‌ها و تقدیرنامه‌هایی از وزارت اطّلاعات و فرهنگ، شورای ملّی، کمیسیون مستقل انتخابات، کمیسیون شکایات انتخاباتی، مقام ولایت سرپل، همایش بین‌المللی مولانا در بلخ، کمیسیون حقوق بشر زون شمال، نهاد مردمی ولایت بلخ، دانشگاه المصطفی، مدیریت حوزۀ علمیه مشهد، دفتر تبلیغات اسلامی، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، گنگرۀ سراسری شعر و قصۀ طلاب دریافت کرده است.

فعالیت‌های مهم او عبارتند از:
۱. مسئولیت دفتر هنر و ادبیات افغانستان در حوزۀ هنری مشهد؛
۲. مسئول دبیرخانۀ گنگرۀ شعر و قصۀ طلاب در مشهد؛
۳. مسئول بخش ادبیات داستانیِ اتّحادیه فرهنگیان افغانستان و انجمن نویسندگان جوان افغانستان؛
۴. سردبیر ماهنامۀ امین. ۱۳۷۶ و ۱۳۷۷؛
۵. صاحب امتیاز و عضو تحریریۀ فصلنامۀ پیامبر. 1379؛
۶. مسئول فرهنگی و رسانه‌ای کمیسیون انتخابات زون شمال در انتخابات لویه‌جرگۀ اضطراری. ۱۳۸۱؛
۷. سردبیر هفته‌نامۀ اندیشه‌نو در کابل. 1381؛
۸. عضو هیأت تحریریۀ اقتدار ملّی در کابل. 138۴؛
۹. عضو کمیسیون شکایات انتخاباتی و سخنگوی آن کمیسیون در ولایت بلخ در انتخابات پارلمانی. ۱۳۸۹؛
۱۰. مدیرمسئول هفته‌نامۀ عصرنوِ مزارشریف. از 1388 تا1390؛
۱۱. مدیرمسئول روزنامۀ عصرنوِ مزار شریف و انتشار صدها مقاله، تحلیل سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایشان در این روزنامه. 1390 تا 139۶؛
۱۲. همکاری پژوهشی با برخی نهادهای علمی و فرهنگی؛

آثار و تألیفات او عبارتند از:
1. مهاجران فصل‌دلتنگی. مجموعه داستان. 137۵؛
2. برف و نقش‌های روی دیوار. مجموعه داستان، 137۶؛
3. سال‌های برزخ و باد. مجموعه داستان. 1377؛
۴. ستارۀ شب دیجور. یادمان علامه سیّد اسماعیل بلخی، چاپ اول 1383، چاپ دوّم 1399؛
۵. ستارۀ سوخته. مجموعه داستان. 1384؛
۶. میراث شهرزاد در افغانستان. داستان و پژوهش. 138۵؛
7. سپیدارهای گمشده. مجموعه داستان. 138۶؛
8. سعادت گمشده؛ سیرۀ عملی پیامبر اکرم. ۱۳۸۹؛
۹. نردبان آفتاب. بازنویسی داستان‌های مثنوی معنوی. شش جلد. سال‌های 138۶ تا 139۵؛
10. تأثیرات قرآن بر محتوا و ساختار مثنوی معنوی. ۱۳۹۱؛
1۱. سلام اوّل (گزیدۀ سرمقاله‌های روزنامۀ‌ عصرنو. ۱۳۹۵؛
1۲. کارنامۀ سیاسی و اجتماعی علامه سیّد اسماعیل بلخی. ۱۴۰۰؛
۱۳. انتشار صدها مقالۀ ادبی، فرهنگی، دینی و سیاسی در مطبوعات افغانستان، ایران و برخی کشورهای دیگر.

سید اسحاق شجاعی یکی از ویراستاران و ارزیابان علمی (گروه سیاست و تاریخ معاصر) و یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از سید اسحاق شجاعی.

علی‌مدد شریفی

علی‌مدد شریفی در سال ۱۳۴۱ خورشیدی در قریۀ اُولِی، منطقۀ سبزدره ولسوالی مالستان ولایت غزنی به دنیا آمده است. شریفی تحصیلات مقدماتی خود را در قریۀ اربَستُو منطقۀ زاولی و مرکز ارزگان آموخته است. او در اواخر 1359 ‌خورشیدی به ایران مهاجرت کرد و مدتی در شهرری تهران و کاشان تحصیل کرد و در سال 1361 ‌خورشیدی وارد حوزۀ علمیۀ مشهد شد. شریفی ماستری رشتۀ فقه و معارف اسلامی از جامعةالمصطفی دارد.

تألیفات او عبارتند از:

1. آیینه حکمت (دریافتی نو از حکمت‌های نهج‌البلاغه). ۴ جلد. (به صورت گروهی)، ۱۳۸۸، ۱۳۹۰، ۱۳۹۶، ۱۳۹۷، ۱۳۹۸؛
2. روابط مسلمانان و غیرمسلمانان در حکومت نبوی. مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی. مشهد. ۱۳۸۹. کسب رتبۀ دوم بخش تاریخ و سیره هشتمین فراخوان آثار پژوهشی حوزۀ علمیه خراسان در ۱۳۹۲؛
3. عالمان شیعه غزنی (با همکاری قربان‌علی فصیحی غزنوی)، ۳ جلد. ۱۳۹۶ و ۱۴۰۰. عرفان و نسیم آفتاب؛
4. مبانی فقهی روابط مسلمانان با غیرمسلمانان در حکومت نبوی (ص). برندۀ رتبه دوم در سیزدهمین جشنواره بین‌المللی پژوهشی شیخ طوسی. 1389؛
5. پیشرفت از منظر قرآن و حدیث (مجموعۀ مقالات نخستین همایش ملی دبیرخانه حوزوی مرکز الگوی اسلامی
ایرانی پیشرفت). ج 4. (به صورت گروهی). فصل چهارم، «عوامل و موانع پیشرفت از منظر قرآن کریم»، ص 566 تا 611؛
6. سیمای سبزدره مالستان. هفت‌رنگ، مشهد. 1397؛
7. ضیافت آسمانی (دریافتی‌نو از دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان). (به صورت گروهی)، شمس نوین، مشهد، 1398؛
8. سرو قامتان (ویژه‌نامۀ یادمان منطقه‌ای شهدای انقلاب اسلامی افغانستان، نوبت اول/ شهر باستانی هرات)،
(به صورت گروهی)، شورای فرهنگی افغانستانی‌های مقیم ایران، مشهد. ۱۳۹۵؛
9. یاران آفتاب (ویژه‌نامه نکوداشت وکلای امام خمینی (ره) در افغانستان)، (با همکاری قربان‌علی فصیحی غزنوی)،
شورای فرهنگی افغانستانی‌های مقیم ایران، مشهد. 139۵؛
10. امت واحده (ویژه‌نامه میلاد پیامبر اکرم (ص) و امام صادق (ع) و ضرورت وحدت مسلمین)، (به صورت گروهی)، شورای فرهنگی افغانستانی‌های مقیم ایران، مشهد. 139۵؛
11. در امتداد آفتاب (ویژه‌نامه به مناسبت دهه فجر انقلاب اسلامی)، شورای فرهنگی افغانستانی‌های مقیم ایران،
مشهد. 139۵؛
۱۲. زندگی‌نامه سردار رشید اسلام شهید بستان علی مجاهد، مجلۀ حبل‌الله، سال چهارم، شمارۀ ۴۴. 13۶۶؛
۱۳. روزشمار انقلاب (روزشمار حوادث انقلاب اسلامی افغانستان از اوّل کودتای مارکسیستی در افغانستان تا
حدود یک سال و نیم بعدازآن)، (105 قسمت)، هفته‌نامۀ بنیاد وحدت، شمارۀ 51 تا 292. ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۱؛
۱۴.پاییز امسال کابل، هفته‌نامه «بنیاد وحدت»، سال سوم، شمارۀ 66. 1375؛
۱۵.مالستان، سرزمین حماسه‌سازان، (هشت قسمت)، بنیاد وحدت، شماره‌های: 77، 79، 83، 86، 89، 91، 96 و 99. از تاریخ 11/2/1376 تا 24/7/ 1376؛
۱۶. فرقه‌های مسیحیت و تفاوت‌های آن‌ها، (سه قسمت)، مجلۀ مستقیم، شماره‌های: 19، 20 ـ 21 و 22 ـ 23. 1388 و بهار 1389؛
۱۷.جایگاه و نقش مردم در حکومت اسلامی. مجلۀ مستقیم، شمارۀ 24. 1390؛
۱۸.اسلام و جهانی‌شدن؛ اهداف، مبانی، مؤلفه‌ها و چالش‌ها، (دو قسمت)، فصلنامۀ المصطفی، شمارۀ 7. 1393؛
۱۹.نگاه اجمالی به مسئله احباط و تکفیر، مطالعات فلسفی کلامی. دو فصلنامۀ تخصصی جامعةالمصطفی. سال سوم، شمارۀ ۶. 1393؛
۲۰.جایگاه «قلم» و «نوشتن» در آموزه‌های اسلامی (سرمقاله مجلۀ قلم).1392؛
۲۱.نگاهی به نظریه بداء، مطالعات فلسفی کلامی، دو فصلنامۀ تخصصی جامعةالمصطفی. سال چهارم، شمارۀ ۷. ۱۳۹۴.
علی‌مدد شریفی یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از علی‌مدد شریفی

محسن شریفی

محسن شریفی در سال ۱۳۵۵ خورشیدی در شهر زینبیه سوریه به دنیا آمده است. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در شهر مشهد به پایان رسانده و در سال ۱۳۷۴ وارد حوزۀ علمیۀ قم شده است. شریفی ماستری رشتۀ تاریخ تمدن اسلامی از جامعة‌المصطفی دارد و سطح 4 رشتۀ فقه و اصول را در مجتمع عالی فقه گذرانده است.

آثار و تألیفات عبارتند از:

۱. علل عدم موفقیت قیام‌های شیعی از سال 65 تا 250؛
۲. بررسی قیام‌های توابین، مختار و زید بن علی. سیزدهمین جشنوارۀ شیخ طوسی؛
۳. نظر ائمه(ع) در مورد قیام‌های شیعی. مجلۀ طلوع؛
۴. رد تهمت جنگ‌طلب بودن پیامبر اکرم. همایش غرب و اسلام‌ستیزی غرب. نهاد رهبری در دانشگاه زاهدان؛
۵. ویژگی‌های حکومت امام زمان (عج). مجلۀ کلام اسلامی. مجتمع آموزش عالی فقه؛
۶. مهدویت در صحیح بخاری و صحیح مسلم. همایش امام مهدی در منابع دین، کابل؛
۷. حقانیت اهل‌بیت (ع) در اشعار امام شافعی. در شمارۀ پانزدهم دو فصلنامۀ تخصصی مطالعات فلسفی و کلامی؛
۸. نگارش مدخلِ سید محمدعلی شهرستانی؛ مهندس و معمار عتبات عالیات و سازندۀ مخازن بزرگ آب در مشعر و مِنی. دانشنامۀ حج.
محسن شریفی یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
منبع: دریافت زندگی‌نامه از محسن شریفی.

سید سلیمان حسینی

سید سلیمان حسینی درسال ۱۳۵۵ خورشیدی در قریۀ درگشتگ، منطقۀ سیادره والسوالی یکه‌اولنگ ولایت بامیان به دنیا آمده است. خانوادۀ او در سال 13۵8 به ایران مهاجرت کردند. حسینی دیپلم خود را در مشهد گرفت و در سال ۱۳۷۴ به‌عنوان معلم مسلکی در تعلیم و تربیه ‌یکه‌اولنگ مشغول به کار شد. او مهندسی کامپیوتر از دانشگاه فردوسی و کارشناسی کلام و فلسفه از دانشگاه المصطفی دارد و ماستری رشتۀ مدیریت رسانه از دانشگاه ادیان و مذاهب و ماستری رشتۀ دین و رسانه از دانشگاه المصطفی دارد. همچنین حسینی دوره‌های «پیوست نگاری فرهنگی و اجتماعی»، «کارگاه فیلم سازی مستند»، «فقه و رسانه‌های خبری»، «عکاسی دیجیتال»، «کمک‌های اولیه»، «پراجکت اپلیکیشن» و… گذارنده است.

فعالیت‌ها و افتخارات او عبارتند از:

۱. عضو هیئت ارتقاء ‌آگاهی‌های مردمی برای دایر کردن مکاتب و کورس‌های زمستانی و توظیف قشر روحانی به عنوان مربی در یکاولنگ-کوت سادات و رستم. ۱۳۷۵ و ۱۳۷۶؛
۲. دبیر دورۀ دبیرستان مدرسۀ تربیت اسلامی، راه دانش و… . ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۵؛
۳. معاونت آموزشی مدرسۀ شهید مزاری. ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۱؛
۴. مدیریت آموزشی واحد آموزش تبلور اندیشه. ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۷؛
۵. رتبۀ اول در جشنواره توانمندی‌های طلاب مشهد در دو رشتۀ نشریات و وب‌سایت. ۱۳۸۵؛
۶. تقدیرشده در المپیاد بین‌المللی قرآن و حدیث در بخش طراحی نرم‌افزار با طراحی نرم‌افزار قرآنی «تلاوت». ۱۳۹۲؛
۷. عضو حلقۀ سینما دفتر تبلیغات اسلامی در مشهد. ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲؛
۸. تدریس در لیسه بی‌بی مهرو کابل. ۱۳۹۴؛
۹. کارگردانی شهر سوخته، ‌نگاهی به تاریخچۀ قصر دالامان. ۱۳۹۴؛
۱۰. همکاری با IOM در افغانستان. ۱۳۹۴؛
۱۱. طراحی و راه‌اندازی وب‌سایت کنسولگری مشهد. ۱۳۹۳؛
۱۲. راه‎اندازی وب‌سایت المنقذ. ۱۳۹۵؛
۱۳.جایزه ویژۀ جشنواره بین المللی طوبی برای طراحی سایت با موضوع بیداری اسلامی. ۱۳۹۵؛
۱۴.کارگردانی مکتب عشق، نگاهی به سبک عزاداری مهاجرین در ایام محرم. ۱۳۹۷؛
۱۵.طراحی و دیزاین بخش بین‌الملل نمایشگاه بین‌المللی قرآن و عترت مشهد. ۱۳۹۸؛
۱۶. همکاری آموزشی در طراحی وب‌سایت دانشنامۀ هزاره؛
۱۷. مدیر مسئول فصلنامۀ اندیشه نو؛
۱۸.عضوِ هیئت مؤسس مرکز‌های رسانه‌ای اشراق و ‌مبین؛
۱۹. ارائۀ مقالات متعدد در موضوعات رسانه‌ای در نشریات مختلف؛
۲۰. تدریس دوره‌های تخصصی به صورت خصوصی؛
۲۱. تدوین مستند کوتاهِ دیروز،‌امروز و فردا. همایش چالش‌های حضور امریکا در افغانستان؛
۲۲.تدوین فیلم داستانی کوتاه عمامه‌. تقدیرشده در جشنوارۀ عمار؛
۲۳. تدریس در مؤسسات تحصیلات عالی،‌ حوزه و دانشگاه. ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۱؛
۲۴. مدیر انجمن فرهنگی تبلور اندیشه. ۱۳۸۱ تا ۱۴۰۱.

تألیفات او عبارتند از:

۱. جهانی شدن و تحول در ادیان. همایش بین‌المللی اسلام،‌ ارزش‌های دینی و جهانی شدن. ۱۳۹۰؛
۲.چالش‌های فرهنگی جهان اسلام. همایش بین المللی اسلام،‌ غرب و چالش‌های فرهنگی. ۱۳۹۲؛
۳. تأثیر رسانه بر الگو سازی اسلامی. همایش ملی پیشرفت از منظر قرآن؛
آدرس صفحۀ شخصی سید سلیمان حسینی (www.sulaiman.ir).
سید سلیمان حسینی یکی از مؤلفان دانشنامۀ هزاره است.
‌ منبع: دریافت زندگی‌نامه از سید سلیمان حسینی.