بابه داد/Bâba_Dâd/
قریه‌ای در ولسوالی میرامور ولایت دای‌کندی
مؤلف: محمدجواد علوی
جلد اول، ویراست دوم
قریۀ بابه‌داد در ولسوالی میرامور ولایت دای‌کندی و در جلگه‌ای واقع شده است. این قریه از شمال به قریۀ موشِی‌مَی، از جنوب به کوه وانَه، از شرق به تگاب وانَه و از غرب به سیاه قُلَک لَرگَر محدود می‌شود. راه‌های مواصلاتی بابه‌داد، به قریه‌های اطراف، مرکز ولسوالی و ولایت خامه و فاصلۀ آن تا مرکز ولسوالی میرامور ۳۰ کیلومتر و تا نیلی، مرکز ولایت دای‌کندی، نزدیک ۱۰۰ کیلومتر است (محمدی، ۱۳۹۶).
جمعیت قریۀ بابه‌داد را شورای قریه ۱۰۰ خانوار برآورد کرده است که از تولوارۀ روشن بیگ، شیعه‌مذهب و فارسی‌زبان هستند. بیش از ۱۰۰ نفر از مردم این قریه به هرات، کابل و خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند.
آب و هوای بابه‌داد کوهستانی و برف‌گیر است و معیشت مردم قریه به زراعت، باغ‌داری و مال‌داری متکی است. زمین‌های زراعتی بابه‌داد بیشتر للمی است. محصولات قریه عبارت است از گندم، جو، جواری، لوبیا، نخود، عدس، کچالو، پیاز، انواع سبزی‌جات. در این قریه محصولات درختی مانند سیب، ناک، توت، بادام، چارمغز، شفتالو، زردآلو، ناک و سنجد به عمل می‌آید و توت خشک، کشته، بادام و چارمغز و احشام قریۀ بابه‌داد به بازار عرضه می‌شود (همان).
جانوران قریه کَوک، کَوک زری، بودنه، کبوتر کوهی، شغال، روباه، خرگوش و پشک کوهی است (همان).
پوشش گیاهی و جنگلی این قریه عبارت است از: چاکَهْ، سُلبی/ شُلبِی، سیاه‌خار، دولنه چنار، بید و گز، بوته، غوزبی، یامه، قَرْغَنَهْ، کَمَیْ، غِیْغُوْ، خار، خوله، برغس، انواع لاله، پیاز، بولو، پُودِینَه، زیرۀ کوهی و َبَلْدَرْغُوْ. در این قریه از دواهای سنتی مانند گَنْدَهْ‌بَغَل، سِیاه چَرْغُوْ، اسپند، پُودِینَه و شیرین‌بویه استفاده می‌شود (همان).
هنر دستی زنان قریه تولید نمد، قالی‌بافی، جاکت‌بافی، جوراب‌بافی، دستکش‌بافی، کلاه‌بافی، خامک‌دوزی و زرک‌دوزی است. غذاهای محلی قریه عبارت‌اند از: کشکَوْ، آریو، حلوا سفیدک، حلوا سرخک، شیربرنج، شیر روغن، نان مَلِیْدَه، نان روغنی (همان).
آب آشامیدنی ساکنان قریۀ بابه‌داد از چشمه و چاه‌هایی با پمپ دستی به دست می‌آید و آب زراعت و باغ‌داری آن از رودخانه تأمین می‌شود. برق قریه از توربین کوچک آبی به دست می‌آید که شورای قریه و وزارت احیاء و انکشاف دهات نصب کرده است (وزارت احیاء و انکشاف دهات، ۱۳۹۶) کلینیک جَوُز نزدیک‌ترین مرکز صحی به این قریه است که تا آنجا حدود ۱۰ کیلومتر راه است و اطفال قریه به لیسۀ مختلط وانه می‌روند که ۳ کیلومتر فاصله دارد.
منابع: محمدی، عزیزالله. (۱۳۹۶). مصاحبۀ حضوری محمدجواد علوی با عزیزالله محمدی. ۶ عقرب ۱۳۹۶؛ وزارت احیاء و انکشاف دهات. (۱۳۹۶). «لیست پروژه‌های در حال اجرا و تکمیل‌شده از بابت سال ۱۳۸۰ تا ۲۵ حمل ۱۳۹۶، جدول ولایت دای‌کندی». کابل.
